slâm ahlâkı

dirler. İslâmiyyet, kâfirlere de, bu hürriyyeti vermişdir. Müslimân,Allahın emrlerine uymalı, günâh işlememelidir. Hükûmetin kanûnlarınakarşı gelmemeli, suç işlememelidir. Fitne çıkmasına sebebolmamalıdır. Müslimânlara ve kâfirlere her yerde iyilik yapmalı,herkesin hakkını gözetmelidir. Hiç kimseye zulm, işkenceyapmamalıdır. Müslimânlığın güzel ahlâkını, şerefini, her yerdeherkese göstermeli, her milletin islâm dînine sevgili ve saygılı olmasınasebeb olmalıdır].Dargın olana, üç günden önce gidip barışmak, dahâ iyidir.Güçlük olmaması için, üç gün müsâ’ade edilmişdir. Dahâ sonragünâh başlar ve gün geçdikçe artar. Günâhın artması, barışıncayakadar devâm eder. Hadîs-i şerîfde, (Sana darılana git, barış! Zulmyapanı afv et. Kötülük yapana iyilik et!) buyuruldu. (Esselâmüaleyküm) diyene on sevâb verilir. Esselâmü aleyküm ve rahmetullahdiyene yirmi sevâb verilir. Esselâmü aleyküm ve rahmetullahve berekâtüh diyene otuz sevâb verilir. Cevâb vermekde de böyledir.Üç günden fazla dargın duran kimse, şefâ’at olunmazsa, afvolunmazsa, Cehennemde azâb görecekdir. Günâh işleyene, onanasîhat olmak niyyeti ile hicr eylemek, câizdir, hattâ müstehabdır.Allahü teâlâ için darılmak olur. Hadîs-i şerîfde, (Amellerin, ibâdetlerinen kıymetlisi, hubb-i fillah ve buğd-ı fillahdır) buyuruldu.Hubb-i fillah, Allahü teâlâ için sevmek demekdir. Buğd-ı fillah,Allahü teâlâ için sevmemek, dargın olmak demekdir. Allahü teâlâ,Mûsâ aleyhisselâma sordu: Benim için ne yapdın? dedi. Seniniçin nemâz kıldım, oruc tutdum, zekât verdim, ismini çok zikr eyledim,deyince, Allahü teâlâ, nemâz, sana burhandır. Kötü iş yapmakdankorur. Oruc, kalkandır. Cehennem ateşinden korur. Zekâtda, mahşer yerinde gölge verir, sana râhatlık verir. Zikr, mahşerdekaranlıkdan kurtarır, ışık verir. Benim için ne yapdın? buyurdu.Yâ Rabbî! Senin için olan işin ne olduğunu bana bildir, diyeyalvarınca, Yâ Mûsâ! Dostlarımı sevdin mi? Düşmanlarımdankesildin mi? buyurdu. Mûsâ aleyhisselâm, Allahü teâlânın en çoksevdiği ibâdetin, hubb-i fillah ve buğd-ı fillah olduğunu anladı.Günâh işliyeni, kabâhat yapanı uzun zemân hicr eylemek câizdir.Ahmed bin Hanbelin “rahime-hullahü teâlâ” harâmdan geldiğibilinen hediyyeyi kabûl etdikleri için amcasını ve oğullarını hicreylediği meşhûrdur. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”, Tebükgazâsına gelemiyen üç kişiyi ve zevcelerini hicr eylemişdir.Allaha tevekkül edenin yâveri Hakdır.Nâ-şâd gönül, bir gün olur, şâd olacakdır.– 83 –