slâm ahlâkı

Abdest a’zasının yarısında yara olan teyemmüm eder. Yara yarıdanazında ise, sağlamını yıkayıp, yarayı mesh eder. Guslde, bütünbeden bir uzv sayıldığı için, bütün bedenin yarısı yara ise teyemmümeder. Yaralı yer, yarıdan az ise, sağlamını yıkayıp yaralarımesh eder. Yaraya mesh zarar verirse, sargıya mesh eder. Bunada zarar verirse, meshi terk eder. Abdestde ve guslde, başa meshzarar verirse, başı mesh etmez. Eli çolak [ekzema, yara] olup, sukullanamıyan teyemmüm eder. Yüzünü, kollarını yere, [kirecli,topraklı, taşlı dıvara] sürer. Elleri ve ayakları kesik olanın yüzü deyara ise, nemâzı abdestsiz kılar. Abdest aldıracak kimse bulamıyan,teyemmüm eder. Çocuğu, kölesi, ücret ile tutduğu kimse, yardımamecbûrdurlar. Başkalarından da yardım ister. Fekat, onlaryardıma mecbûr değildir. Zevc ve zevce de, birbirlerine abdest aldırmağamecbûr değildirler.Kan aldırarak, sülük tutunarak, yara, çıban olarak, kemiği kırılarakveyâ incinerek sargı [pamuk, gaz bezi üzerine flaster, merhem]koyan, orasını soğuk, sıcak su ile yıkamağa veyâ mesh etmeğekâdir olamazsa, abdestde ve guslde, bunların yarıdan fazlası üstünebir kerre mesh eder. Sargıyı çözmek zarar verirse, altındakisağlam yerler yıkanmaz. Sargı aralarında görünen sağlam derikısmları mesh edilir. Sargıyı abdestli olarak sarmak lâzım değildir.Meshden sonra, sargı değişdirilirse, üstüne başkası da sarılırsa, yenisinemesh lâzım olmaz.HASTALIKDA NEMÂZ(Ni’met-i islâm)da diyor ki:Ayakda duramıyan veyâ ayakda durunca, hastalığının uzayacağınıçok zan eden hasta, nemâzını oturarak kılıp, rükû’ için bedeninibiraz eğer. Sonra dikilip, sonra yere secde yapar. Kolayına geldiğigibi oturur. Diz çökmesi, bağdaş kurması, ihtibâ etmesi, ya’nîkaba etleri üzerine oturup kollarını dizlerinin etrâfına halka yapmasıcâizdir. Baş, diş, göz ağrısı hastalık sayılır. Düşmana görünmekkorkusu da, özrdür. Ayakda olunca, abdesti bozulan da oturarakkılar. Bir şeye dayanarak ayakda durabilen, dayanarak kılar.Ayakda fazla duramıyan, iftitâh tekbîrini ayakda alıp, ağrı hâsılolunca oturarak devâm eder.Yere secde yapmakdan âciz olan, ayakda okuyup, rükû’ vesecde için oturarak îmâ eder. Oturup rükû’ için biraz, secde içindahâ çok eğilir. Bedenini eğemiyen, başını eğer. Birşey üzerinesecde etmesi lâzım değildir. Birşey üzerine secde ederse, secdeiçin, rükû’dan fazla eğilmiş ise, nemâzı sahîh olursa da, mekrûhdur.Dayanarak oturmak mümkin iken, yatarak îmâ câiz olmaz.– 281 –