1984

зохистой орчуулга биш юм. Хэн нэгэн хүн дээр иш татсан Шинхэлээр бичсэн өгүүлбэрийн
төгс агуулгыг ухаарахын тулд энэ нь Ангсоцынхоор юу гэсэн утга вэ гэдгийг тов тодорхой
ойлгосон байх хэрэгтэй юм. Үүний зэрэгцээ Ангсоцыг маш сайн мэддэг хүн л өнөөдөр
амархан ойлгоход хэцүү дотрооүлдуртай гэсэн бүдэг бадаг үгийн утгыг үнэлж чадна,
ялзарсан ёс суртахуун, доройтлын үзэл бодолтой хутгалдсан хуучбодолт гэсэн үг ч үүний
адил юм. Эдгээр хэдхэн үгийн ач холбогдол нь бүхэл бүтэн ухагдахууныг хамрах тутам
өргөжиж байсан, ухагдахууныг нь нэг үгэнд багтаачихсаны дараа тэдгээрийг арилгах,
мартагдуулах нь хялбар болсон юм. Толийг зохиогчдод тулгарч байсан хамгийн том хүндрэл
бол шинэ үг зохиох явдал байсан юм. Харин үгээ зохиосны дараа тэр үг нь юу гэсэн үг вэ
гэдэгт итгэлтэй байх нь бас хэцүү байсан, шинэ үг бий болгосноор үгийг ямар цар хүрээнд
арилгаж чадав гэдэгтээ итгэлтэй байх явдал байсан.
Бид урьд нь тэрсүү агуулгатай байсан зарим үг тухайлбал, «эрх чөлөөтэй» гэдэг үгийг
тохиромжтойг нь бодож хадгалж үлдээсэн болно, гэхдээ тэдгээрийн тааламжгүй агуулгыг
цэвэрлэсэн болно. «Нэр төр», «шударга ёс», «ёс суртахуун», «интернационалч үзэл»,
«ардчилал», «шашин», «шинжлэх ухаан» гэх мэт тоо томшгүй олон тооны үг байхгүй болсон.
Цөөн хэдэн үгээр эдгээрийг хучиж ингэснээрээ тэдгээрийг арилгасан болно. Жишээ нь эрх
чөлөө, тэгш эрх гэсэн бүх үгсийн ухагдахууныг «гэмсэтгэх» гэдэг үг агуулах болж бодит
байдал, утга учрын үзэл бодлын үгсийн агуулгыг хуучсэтгэх гэдэг үг агуулах болсон юм. Их
нарийвчлах юм бол осолтой байсан. Намын гишүүн нь ертөнцийг үзэх үзлээрээ бусад ард
түмэн «хуурамч бурхан»шүтсээр байна гэдгийг мэддэг мөртлөө нарийн учир шалтгааныг нь
олохыг хүсдэггүй эртний еврей хүнийг санагдуулах ёстой юм. Түүнд эдгээр бурхдын нэр нь
Ваал, Осирис, Молох, Астарта гэх мэт гэдгийг мэдэх шаардлага байгаагүй, тэдний талаар
хичнээн бага мэднэ, түүний зөв бишрэлд төчнөөн ашигтай байсан юм. Тэрээр Иегов болон
түүний сургаалийг мэддэг тул өөр нэртэй, өөр шинж тэмдэгтэй бурхад бол, хуурамч бурхад
гэдгийг ч мэддэг байжээ. Ингэхлээр Намын гишүүн бүр биеэ зөв авч явах гэдэг нь чухам юуг
хэлж буйг мэддэг бөгөөд үүнээс хэрхэн гажиж болохыг бүрэг бараг мэддэг юм. Тухай нь
түүний бэлгийн харилцаанд орох зуршлыг бэлгэгэм (ёс суртахуунгүй бэлгийн харилцаа ),
сайнбэлгэхарилцаа (ариун онгон) гэсэн Шинхэлийн хоёрхон үгээр л бүрэн зохицуулагддаг
юм. Бэлгэгэм нь бэлгийн муу зуршил бүрт хамаарна. Үүнд садар самуун явдал, завхайрал,
ижил хүйстэнтэйгээ явалдах болон бусад гажиг зуршил, мөн түүнчлэн өөрийн дур хүслээр
орсон хэвийн бэлгийн харилцаа ч хамаарна. Эдгээрийг тус бүрт нь нэрлэх шаардлага байхгүй
бөгөөд зарчмын хувьд эдгээр нь бүгд гэмт хэрэг болох тул цаазаар авахуулах ялтай юм.
Шинжлэх ухаан, техникийн үгээс бүрддэг Г ангиллын үгсийн санд бэлгийн харилцааны
зарим гаж зуршлыг тодорхойлох нэр томьёо шаардагдаж болох боловч жирийн иргэнд энэ нь
хэрэггүй зүйл юм. Жирийн иргэн нь сайнбэлгэхарилцаа хэмээгч эр эм хоёр хамтран амьдарч
эм хүндээ биед нь зовиур төрүүлэхгүй жирэмслүүлэх үйлддийг мэддэг билээ. Үүнээс бусад
нь бэлгэгэм юм. Шинхэл нь гэмтэй сэтгэхүйг гэмтэй гэдгийг нь хүртэл тодорхойлохоос цааш
гарах боломж олгоогүй юм, үүнээс цааш хэрэгтэй үг байсангүй.
Б үтсийн санд үзэл суртлын нэг ч саармаг үг байхгүй. Ихэнх үг нь цээрлэсэн нэр болно.
«Баярлагерь» (Баяр хөөрийн лагерь нь хэрэг дээрээ хүнд хүчир хөдөлмөрийн лагерь), Энхяам
(Энх тайвны яам нь үнэн хэрэг дээрээ Дайны Яам) гэх мэт үг нь өнгөн дээрх утганыхаа эсрэг
тэсрэг утгыг гаргана. Гэтэл зарим үг Далайн Гүрний нийгмийн байгууллын мөн чанарыг
илэн далангүй жигшилтэйгээр илэрхийлдэг юм. Үүний жишээ нь «ардтэжээх» гэсэн үг