1984

II
Смит модны алаг цоохор сүүдэртэй, хааяа алтан шар нар туссан цоорхойтой замаар явж
байна. Түүний зүүхэн талд модны дорхи газар хонхон цэцэг дуниартана. Зөөлөн салхи хацар
үлээнэ. Тавдугаар сарын хоёрны өдөр байсан. Ойн гүний хаа нэг газраас тагтаа гүдэгнэнэ.
Тэрээр цагаасаа жаахан эрт ирчихжээ. Замд ямар нэг бэрхшээл гарсангүй. Бүсгүй
туршлагатай нь мэдээж байсан болохоор тэрээр ердийнх шигээ нэг их айсангүй. Тэрээр
бүсгүй аюул багатай газар сонгож авсан гэдэгт эргэлзсэнгүй. Ер нь бол Лондоны гадна аюул
багатай гэж найдахад бэрх юм. Мэдээж хэрэг теледэлгэц энд байхгүй. Тэхдээ л хааяагүй
микрофон нуучихсан байж болно. Дуу хоолойг чинь бичиж аваад хэнийх вэ гэдгийг чинь
тогтоочихно, ганцаараа яваа хүн болгон бас тэгээд анхаарал татна. Зуун километрийн
доторхи зайнд явахад паспортонд тэмдэглүүлэх шаардлага байхгүй, гэхдээ л зарим үед галт
тэрэгний буудлын ойролцоо эргүүл дайралдаж Намын гишүүдийн баримт бичгийг шалгаж
байцаах нь бий. Тэрээр эргүүлтэй дайрапдаагуй ч гэсэн галт тэрэгний буудал руу явж
байхдаа араас дагуул байна уу гэж нэг бус удаа эргэж харж байсан юм. Тэнгэр сайхан байсан
тул баяр хөөр болсон үгээгүйчүүд гапт тэргэнд дүүрэн байлаа. Түүнтэй хамт галт тэрэгний
вагон дотор модон суудал дээр бүхэл бүтэн гэр бүл шүдгүй чавганц, нэг сартай нялх хүүхэд,
хөдөө тосгон дахь “төрөл төрөгсөддөө” очих гэж явж байсан ба тэд хар захын жаахан
цөцгийн тос олж авахаар явж байна гэж Смитэд ярьсан аж.
Зөрөг зам өргөн болоод бүсгүйн тайлбарлаж ярьсан бутан дундуур гарсан үхрийн мөр рүү
орлоо. Смитэд цаг байхгүй ч гэсэн лав арван таван цаг болж байх ёстой. Шигүү ургасан
хонхон цэцгийг гишгихгүй байх аргагүй байв. Тэрээр цаг нөхцөөх гэж, бас тэгээд бүсгүйтэй
уулзахдаа баглаа цэцэг бэлгэнд өгье гэж бодоод цэцэг түүлээ. Тэрээр бүхэл бүтэн тэвэр цэцэг
түүчихээд анхилуун үнэрийг нь үнэртэж эхэлтэл ард нь хүний хөлийн чимээ гармагц зүрх нь
пап гээд явчихлаа. Хэн нэгний хөл дор хатсан гишүү шажигналаа. Тэрээр ийм үед хамгийн
зөв арга нь энэ гэж бодоод цэцгээ түүсээр л байлаа. Ард нь магадгүй нөгөө бүсгүй байж
болно, магадгүй араас нь хэн нэгэн дагаж байж болно. Тэрээр нэг хонхон цэцэг авлаа, дахиад
нэгийг авлаа. Мөрөн дээрээс нь зөөлхөн татлаа.
Эргээд харахад нь нөгөөх бүсгүй зогсож байна. Бүсгүй бүү дуугар гэж толгойгоо дохиод бутан
дундуур ой руу орсон зөргөөр түргэн түргэн алхлаа. Тэрээр лав урьд нь энд ирж байсан
бололтой, бүсгүй шавхайг тойрон алхана. Смит баглаа цэцгээ барин араас нь алхаж явлаа.
Анхандаа түүний сэтгэл амарсан ч гэсэн бүсгүйн туяхан залуухан бие, час улаан ороолтоор
ороосон ташааг хараад энэ бүсгүй намайг тоох болов уу гэсэн бодол төрж байв. Одоо бүсгүй
эргэж хараад л өөрөөс нь зайлж одох юм шиг түүнд санагдана. Зүрх нь зөөлөн үлээх салхи,
ногоорон харагдах навчист улам үхнэ. Тэрээр галт тэрэгний бууддаас явж байхдаа л өөрийгөө
бузар заваан, хатингар туранхай, Лондон хотын тоос шороонд дарагдсан хир буртаг биенийх
нь нүх сүвээр дүүрсэн амьтан гэж бодож байжээ. Тэрээр энэ бүсгүй намайг өдрийн гэгээнд,
задгай газар ер нь хараагүй дээ гэж бодно. Тэдний өмнө бүсгүйн хэлж байсан унасан мод
харагдлаа. Бүсгүй модыг тойрч гараад өндөр ургасан бутыг гараараа ярлаа. Смит араас нь
даган ороход эргэн тойрон буттай ойн жижигхэн цоорхой байна. Бүсгүй одоо л эргэж харлаа.
“Хүрээд ирчихлээ” гэж тэрээр хэллээ.