Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

document van het geloof zoals Guido de Brès dat als een `ghemeyn accoort door de gheloouighe/die in de
Nederlanden ouer al verstroyt zijn/dewelcke na de suyerheyt des Heylighen Euangeliums ons Heeren Jesu
Christi begheeren te lenen' tot stand heeft gebracht.
Dr. F. J. Los schrijft over de Nederlandse Geloofsbelijdenis 'De confessie was professie, apologie en unie' 1).
Dat geldt ook heden nog ten volle. Achter het werk van De Brès ligt grondige studie zowel van de
kerkvaders als van de theologen uit de Reformatietijd met name van Calvijn. Hij heeft het geloof zoals de
reformatoren dat opnieuw vanuit de Schrift tegenover de Roomse verbastering van het evangelie hadden
beleden, met grote zorg verwoord en nu wij door de snelle ontwikkeling van het Nederlands in deze eeuw
genoopt zijn de schat van het ge-loof in eigentijdse bewoordingen te formuleren, is geen inspanning te veel
om dat tot stand te brengen. Wij zijn ons daarbij bewust dat bij zulk een `overzetting' altijd iets van de
oorspronkelijke frisheid en precisie in de bewoordingen verloren gaat. Daarom hebben wij ernaar gestreefd
het werk van de Commissie-Dankbaar zo zorgvuldig mogelijk te controleren.
Wij zijn er daarbij, evenals deze Commissie, vanuit gegaan dat de Nederlandse en de Franse tekst van de
Geloofsbelijdenis zoals deze door de synode van Dordrecht (1618/19) zijn gereviseerd en vastgelegd, de
authentieke teksten zijn. Kenners van de tekstgeschiedenis van de Nederlandse Geloofsbelijdenis weten dat
de tekst van de confessie reeds vóór Dordrecht vanaf 1561 een lange geschiedenis had doorgemaakt.
Bovendien gaf Festus Hommius, één van de scribae van deze synode, in haar opdracht een Latijnse vertaling
van de confessie en nam die in de Acta op. Ook deze vertaling hebben wij bij discussiepunten geraadpleegd.
Onze werkgroep verkeerde daarbij in de gelukkige omstandigheid, dat tijdens ons werk een nieuwe uitgave
verscheen van het standaard werk van dr J. N. Dakhuizen van den Brink over de Nederlandse
belijdenisgeschriften '2). Daardoor konden wij bij tekstkritische kwesties gebruik maken van dit voor de
kennis van de authentieke teksten zo belangrijke werk.
Zoals bekend mag worden geacht, stelde de Dordtse synode geen opschriften boven de artikelen vast. Ze
komen in de eerste teksten van de confessie evenmin voor, maar ze zijn in de loop van de tijd wel ontstaan.
Wij hebben ons zoveel mogelijk bij de opschriften van de Commissie-Dankbaar aangesloten maar die wel,
indien o.i. nodig, gewijzigd.
De synode van Kampen (1975) gaf aan de te benoemen deputaten verder als opdracht (sub VII, f): `zo
mogelijk ook voor de Nederlandse Geloofsbelijdenis en de Dordtse Leerregels een lijst van bewijsplaatsen
c.q. verwijsplaatsen uit de Schrift op te stellen'. In de oorspronkelijke uitgaven van de confessie zijn in de
marge bij de afzonderlijke artikelen vele verwijsplaatsen uit de Heilige Schrift opgenomen. In latere edities
trad zelfs op dit punt een zekere `verwildering' op. Het kwam onze werkgroep voor, dat wij ons het beste
konden beperken tot de Schriftplaatsen die duidelijk in de tekst van de artikelen zijn opgenomen. De
Commissie-Dankbaar heeft deze meestal in de tekst van de artikelen door verwijsplaatsen aangegeven. Wij
hebben de aanduiding van de Schriftplaatsen in de marge opgenomen. De Dordtse synode heeft zélf geen
Schriftplaatsen in de marge van haar authentieke tekst opgenomen, zoals vroegere uitgaven van de tekst wel
deden. Wel heeft prof. Rutgers in het door hem ten dienste van de Gereformeerde Kerken bezorgde
kanselboek deze Schriftplaatsen gecursiveerd. Omdat het in de praktijk uiterst moeilijk is een strakke grens
te trekken tussen het geciteerd worden van een tekstgedeelte én de verwerking van een tekst(gedeelte) via
b.v. aanpassing aan de betreffende zinswendingen in de belijdenis, adviseren wij geen cursiveringen aan te
brengen. De editie-Rutgers was op dit punt ook nogal `vrij', vergelijk b.v. het `citaat' Matth. 10: 29, 30 in
artikel 13.
Helaas heeft onze werkgroep geen tijd kunnen vinden de tekst van de Dordtse Leerregels te moderniseren.
De komende synode zal dit aan andere deputaten moeten opdragen.
Het leek ons wenselijk de door ons aangebrachte correcties en wijzigingen in de tekst van de Commissie-
Dankbaar zoveel mogelijk te verantwoorden. Wij doen dat niet bij stilistische verbeteringen en eenvoudige,
duidelijke veranderingen. Die spreken voor zichzelf. Indien nodig zijn uw deputaten bereid deze correcties
mondeling toe te lichten. In het tweede en derde gedeelte van dit rapport volgt daarom thans de door ons
voorgestelde tekst van de Apostolische Geloofsbelijdenis en een verantwoording daarvan en de
verantwoording van de door ons in de tekst van de Commissie-Dankbaar aangebrachte wijzigingen wat
betreft de Nederlandse Geloofsbelijdenis.
De Apostolische Geloofsbelijdenis - Rutgers
Ik geloof in God den Vader, den Almachtige Schepper des hemels en der aarde. En in Jezus Christus, zijnen
eeniggeborenen Zoon, onzen Heere; die ontvangen is van den Heiligen Geest, geboren uit de maagd Maria;
die geleden beeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, gestorven en begraven, nedergedaald ter helle; ten
derden dage wederom opgestaan van de dooden; opgevaren ten hemel, zittende ter rechterhand Gods des