Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

4.1.8. Gezang 8
Moet dit gezang gerestaureerd worden, zoals de Hoogeveense deputaten hebben gedaan? De reden daarvoor
kan niet gelegen zijn in de inhoud, want dit lied is goed Schriftuurlijk (vgl. rapport van de Hattemse
deputaten in Acta van Kampen, bijlage 7, pag. 356). Wel komen in enkele coupletten (bijv. 2 en 6)
archaïsmen voor, maar het lijkt deputaten niet nodig terwille daarvan dit lied geheel te herdichten.
Zij kunnen reeds om deze reden zich niet stellen achter het ontwerp van de Hoogeveense deputaten.
Ds. H. Hasper heeft de coupletten 2 en 6 uit het bestaande gezang weggelaten, maar dit is een verarming,
m.n. wat couplet 6 betreft.
Deputaten stellen voor dit gezang ongewijzigd te handhaven.
4.1.9. Gezang 9
Tegen de berijming van de Hoogeveense deputaten is behalve het bij gezang 8 opgemerkte (zie 4.1.8.) nog
aan te voeren, dat het een verlies zou betekenen, wanneer de gemeente de coupletten 4 en 6 niet meer kan
zingen in de bestaande berijming (bijv. de prachtige regels in couplet 6: 'Behoed het ganse Christendom; geef
dat in kruis uw vreugd weerom'; zie daarvoor het rapport van de Hattemse deputaten in Acta van Kampen,
bijlage 7, pag. 356). Wat daarvoor in de plaats komt in de genoemde berijming staat daarbij in Schriftuurlijke
diepgang ten achter.
In het Liedboek (nr. 383) komt een bewerking van de avondzang voor (een vertaling van Christiqui lux es et
dies, 6e eeuw, door Jan Wit en J. W. Schulte Nordholt), die wegens modernistische zegswijze en inhoud niet
in aanmerking komt voor zang in de liturgie.
Deputaten adviseren met vrijmoedigheid het bestaande gezang 9 ongewijzigd te handhaven.
4.1.10. Gezang 11
Deputaten hebben overeenkomstig hun opdracht een onderzoek ingesteld naar een alternatief voor de tekst
en de melodie van het gezang 'Ere zij God'. Zij zijn van oordeel, dat de bewerking van W. Barnard (Liedboek
nr. 134) zich daarvoor niet leent. De weergave van de engelenzang in couplet 1 is niet Schriftgetrouw, terwijl
tegen de coupletten 2 en 3 (die eigenlijk vrije liederen zijn) uit taalkundig oogpunt bezwaren zijn in te
brengen. Ook de melodie maakt dit lied ongeschikt voor gemeentezang.
In de Hervormde bundel van 1938 komt onder nr. 26 een lied voor 'Halleluja, looft den Heer' op de melodie
van psalm 150 (in 4 coupletten). In de bundel-Hasper (nr. 217) is daarvan alleen het eerste couplet met een
geringe wijziging overgenomen.
Deputaten hebben overwogen, of dit lied (eventueel alleen het eerste couplet) een alternatief voor gezang 11
zou kunnen zijn. Zij menen evenwel, dat de bezwaren van taalkundige en exegetische aard tegen dit lied
(m.n. tegen de regel 'God heeft in de mens behagen') van die aard zijn, dat tot overname niet kan worden
geadviseerd.
Nog is overwogen, vooral in verband met bezwaren tegen de melodie van gezang 11. of het mogelijk zou
zijn alleen de eerste 4 regels van dit gezang te handhaven. Deputaten zijn echter van oordeel, dat ook dit
geen alternatief is. Het bezwaar dat men heeft tegen de melodie als zodanig blijft ook dan bestaan, wanneer
men alleen de eerste 4 regels zingt. Er wordt geknipt in dat, wat één geheel is.
Het zou echter ook nog om een andere reden onjuist zijn de engelenzang in de eredienst te beperken tot de
eerste 4 regels. Men moet zich nl. eens afvragen, of een berijming van Luc. 2: 14 áf is, wanneer de woorden
maar zijn weergegeven. We hebben te maken met een thema, waarvan zich geredelijk laat denken dat het
door de menigte van het hemelse heirleger zal zijn uitgewerkt in een machtige koorzang. Er mogen bezwaren
zijn tegen de langademige melodie van gezang 11, niettemin zit in de herhaling een dimensie van het
engelenlied, dat over de velden van Efratha zal hebben geklonken.
Uit het vorenstaande kan duidelijk zijn, dat een alternatief voor de tekst en de melodie van het gezang 'Ere zij
God' niet aanwezig is.
Daar tekst en melodie van het bestaande gezang aanvaardbaar zijn, adviseren deputaten gezang 11
ongewijzigd te handhaven.
4.2. Reacties uit de kerken
De generale synode te Kampen droeg deputaten ook op de van de kerken ingekomen reacties zo nodig te
verwerken (Acta, art. 444, E, 1I, e sub 2.). Behalve de in dit rapport onder 2.4.2. genoemde reactie zijn op
het moment, waarop dit rapport moest worden afgesloten, bij deputaten geen reacties ingekomen
4.3. Nadere taalkundige en musicologische toetsing
Deputaten hebben eveneens de opdracht ontvangen de aanvaarde gezangen nader taalkundig en