Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

kunnen en wij mogen nooit aan één synodetafel zitten met kerken, die zo openlijk de weg van Gods
Woord verlaten hebben en trouwe belijders hebben vervolgd'. Toen daarop de Koreaanse kerken hun
deelname aan de G.O.S. annuleerden, werd hun meteen de kerkelijke correspondentie aangeboden.
Alleen het onder 'c' genoemde was voor de generale synode van Amersfoort een verhindering, niet de
beide andere zaken.
3.3. Daarin verschilt Amersfoort 1967 duidelijk van Amersfoort 1948. Immers, voor haar af-wijzing van
deelname aan de G.O.S. noemde de generale synode van 1948, naast de sub 3-2 genoemde plaats van
de synodale gereformeerde kerken in Nederland ook als één van de overwegingen: dat de grondslag
van deze oecumenische synode de onze niet kan zijn wegens tegenstrijdigheden in de opgesomde
belijdenisgeschriften (Acta art. 75 sub 3A).
De deze uitspraak voorstellende commissie noemde als bewijs: 'De Westminster confessie spreekt
anders over het verbond en over de regering der kerk dan onze Nederlandse belijdenis-geschriften.' De
generale synode van Amersfoort 1967 refereert zich echter aan het oordeel
der deputaten van de Groningse P.S. 'dat de Westminster confessie een voluit gereformeerd
belijdenisgeschrift is'. (Acta art. 241 sub D.). Die was voor haar geen verhindering voor kerkelijke
correspondentie. Hier gingen de Gereformeerde Kerken duidelijk een nieuwe phase in van
correspondentie met buitenlandse kerken.
3.4. Dat geldt ook van het feit, dat het voor Amersfoort 1967 geen verhindering was, dat de 'Presbyterian
Church in Korea' meedeelde correspondentie in ruimere zin te hebben met 'The Orthodox Presbyterian
Church' en 'The Reformed Presbyterian Church' in de U.S.A. Werd de regel van Berkel voor verouderd
verklaard? Klaarblijkelijk niet. Want deze synode betrok in haar overwegingen deze regel als norm en
zond die ook toe in de bijlage over de regels voor correspondentie. Blijkbaar was het voor de synode
minstens een open vraag, of hier wel sprake is van kerkengroepen, tussen welke onderling geen
correspondentie mogelijk blijkt. En ook dat wijst op een nieuwe situatie, waarop bezinning nodig is.
3.5. De in Amersfoort ingezette ontwikkeling heeft zich in de laatste jaren snel voortgezet, in contacten met
presbyteriaanse kerken in Ierland en Schotland, in Japan en op Taiwan. En in de U.S.A. kerken, die in
de strijd tegen het modernisme in de verenigde Presbyteriaanse kerk van de U.S.A. zich vrijgemaakt
hebben, of nog bezig zijn elkaar te zoeken. En die kerken hebben alle de Westminster confessie en
catechismi en kerkorde en hun correspondentie of contacten ot andere relaties met elkaar en met
derden. Daartoe behoort ook vaak de deelname aan de G.O.S., zelfs terwijl men overigens de
correspondentie met de synodale gereformeerde kerken in Nederland verbroken heeft, zoals de
Evangelical Presbyterian Church of Ireland en de Orthodox Presbyterian Church, waarmee de
Canadese zusterkerken reeds jaren samen-spreken. Alle reden te komen tot evaluatie van deze
gegevens met het oog op de vragen, door deputaten sub 4 in hun rapport gesteld in verband met de
regel van Berkel, maar nu ook in verband met Amersfoort 1967.
4. Evaluatie van de gegevens voor kerkelijke gemeenschap en contact.
4.1. Toen de synode van Amersfoort 1967 in onderscheid van haar voorgangster van 1948 het verschil
tussen de Nederlandse belijdenisgeschriften en de Westminster confessie, die op enkele punten
enigszins anders spreekt, geen verhindering voor kerkelijke gemeenchap en kerkelijke correspondentie
achtte, bewoog zij zich in de gereformeerde lijn van de zestiende en zeven-tiende eeuw, zoals dit onder
meer op de Dordtse synode is uitgekomen. De algemene kerk, die verspreid is over heel de wereld, is
in alle tijden en plaatsen gebonden aan de universele waarheid van het Woord van God en zijn
vergaderingswil voor prediking, sacrament, bediening en tucht. Maar daarbij heeft Christus zijn
kerkvergadering doen plaats vinden in de historie van volken en landen, zodat de kerken een eigen
historie hebben, naar de aard van volk en land en hun strijd tegen dwaling en verdrukking, die zich ook
weerspiegelt in de wijze waarop ze de waarheid Gods in eigen confessies met eigen onvolkomenheid
beleden hebben. Zo kunnen er tussen de particuliere kerken van verschillende plaatsen en landen
ingrijpende verschillen zijn in inrichting, liturgische gebruiken (verg. art. 86 K.O.) en ook in
regeringsvorm, terwijl men toch wezenlijk samenstemt in het belijden van de waarbeid Gods en het
handhaven van de ware leer en het bedienen van de sacramenten. Al zijn er andere afspraken inzake
het kerkelijk samenleven, erkent men dan toch Jezus Christus als het enig Hoofd, terwijl men niet wil
afwijken van wat Hij verordend heeft (art. 32 N.G.B.). Zo hebben de Engelse presbyteriaanse kerken
een geheel eigen historie, die zich weerspiegelt in hun kerkorde en in zekere zin ook in de Westminster
confessie van 1648, die zich in zijn formuleringen sterk aansluit bij de eerste Engelse en Ierse
confessies na de reformatie, maar ook rekening houdt met andere gereformeerde confessies, zoals onze