Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

71, Artikel 71 (acta)
T. Voorstel:
Omdat Christus in zijn gemeente behalve de dienst van het Woord en de sacramenten ook de
kerkelijke tucht heeft ingesteld, zal deze naar het Woord van God en tot zijn eer bediend worden.
Zij heeft ten doel dat de zondaar met God en zijn naaste verzoend wordt en de aanstoot uit de
gemeente van Christus wordt weggenomen.
72, Artikel 72 (acta)
T. Voorstel:
Wanneer iemand afwijkt van de zuivere leer of in zijn leven zich misdraagt, en dit een geheime zaak is
die geen openbare aanstoot geeft, zal de regel worden nageleefd die Christus duidelijk voorschrijft in
Mattheus 18.
73, Artikel 73 (acta)
R. Reactie over de vermaning onder getuigen.
In de vigerende K.O. staat in diverse uitgaven: voor twee of drie getuigen; in art. 74 (dat nu als
tweede lid met het oude art. 73 verbonden is): door twee of drie personen. Een kerkeraad schrijft:
er is bezwaar tegen de verandering van het woord voor in door als de zaak waar het om gaat niet
doorzichtig is. Er is meer moeite met het verstaan van 'door getuigen' dan bij 'voor getuigen
vermaand'.
Bij getuigen staat toch vast wat hun functie is, nl. dat op hun woord (mond) de zaak vast staat, en
niet dat zij zullen oordelen, vgl. Mt. 7: 1. Als er 'door' komt te staan, worden zij tot oordelen
geroepen.
Dit kan toch niet in de K.O. worden opgenomen zonder in te gaan op de vraag hoe dit woord in
Matth. 18: 16 bedoeld is.
M. Depp. wijzen erop dat de uitdrukking 'door twee of drie' geen nieuwigheid is, maar altijd al in de
K.O. stond in art. 74.
De terminologie in het eerste lid (oud art. 73) is daarbij aangepast.
De verwijzing naar Matth. 7: 1 is hier niet op zijn plaats. Wanneer tegen de broeders die als
getuigen meekomen, gezegd moet worden: oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt, dan is
hetzelfde te zeggen tegen de broeder die onder vier ogen vermaant. Inderdaad hebben allen met dit
woord rekening te houden, maar het dient niet om een rechtmatige beoordeling van zonde en
schuld te verbieden.
Het getuigenis van twee of drie ten overstaan van de kerkeraad kan niet van zuiver formele aard
zijn: we kunnen getuigen dat deze broeder vermaand is. Er zal overtuiging moeten zijn, dat er
terecht vermaand is. Daarvoor is een oordeel over de zaak nodig.
Bij Matth. 7: 1-5 zegt de Korte Verklaring: 'De eerste vijf verzen verbieden het oordelen, dat wil
niet zeggen ieder zedelijk oordeel, vgl. vs. 6, maar het hooghartig, liefdeloos kritiseren. Zoals uit
de vss. 3-5 nog nader blijkt, is hier bedoeld een kritiek, die eigen zonde en gebrek uit het oog
verliest'. Andere exegeten wijzen erop, dat het verbod in Matth. 7: 1 niet in strijd kan zijn met de
roeping, elkaar broederlijk te vermanen. Zeer kernachtig zegt een oude exegese, naar aanleiding
van Matth. 7: 6, 'een hond moet voor een hond, een zwijn voor een zwijn gehouden worden'.
Depp. menen dat in het oude art. 74 terecht het woord 'door' staat (Latijn: a duabus tribusve
personis). De functie van de getuigen zal, als dit vermaan geen gehoor vindt, straks zijn dat ze de
kerkeraad overtuigend kunnen inlichten over de bedreven zonde en de gegeven vermaningen.
Alleen als de vermaande broeder ontkent dat hij de zonde gedaan heeft en er is geen bewijs
mogelijk, komt de zaak anders te staan. Dan is er voor het verder bewandelen van de weg naar
Matth. 18 geen mogelijkheid. Maar is de zonde aanwijsbaar, dan zullen ook de meegebrachte 'één
of twee' méde vermanen. Dat is niet meer dan hun broederplicht, nu ook zij van de zonde op de
hoogte zijn. Depp. menen dat dit met genoegzame duidelijkheid te lezen is in Matth. 18: 17, waar
onbetwistbaar staat: indien hij naar hen niet luistert.