Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

nu hebben met de versie die voorkomt in het Liedboek (nr. 399). En dat terwijl uit de kerken bij de generale
synode van Kampen geen enkel bezwaar tegen ongewijzigde handhaving is ingekomen.
Het is ook niet in te zien, waarom allerlei kleine wijzigingen nodig zouden zijn. Bovendien gaat de willekeur
hier een grote rol spelen, omdat de één voorkeur zal hebben voor deze versie en de ander voor een andere
versie. Om een voorbeeld te noemen: couplet 1, r. 3 heeft: 'Zingt serafs, eng'len zingt, heft machten aan en
tronen'.
Het Liedboek heeft: 'U zingen alle heem'len, serafs, machten, tronen'.
Ter synode van Kampen is de lezing voorgesteld: 'U zingen alle eng'len, serafs, machten, tronen'. En na de
verschijning van de proefbundel bereikte deputaten het volgende voorstel tot wijziging: 'Zingt serafs, eng'len
zingt, heft aan, gij machten, tronen'.
Dit voorbeeld toont aan, dat men eindeloos kan wijzigen, maar tevens, dat dit geen enkele zin heeft en geen
verbetering tot gevolg heeft; de regel uit het bestaande gezang is immers duidelijk genoeg.
Tenslotte 'Alle roem is uitgesloten', een lied van Jan Scharp (1756-1828). Enkele wijzigingen werden
voorgesteld, bijv. om couplet 2, r. 2 de woorden 'dat Hij zijnen eigen Zoon' te veranderen in 'dat Hij zijn
geliefde Zoon'. Maar met deze wijziging verdwijnt het eigendomskarakter, terwijl bovendien het 'geliefde' na
'lief' in r. 1 een literaire verarming tot gevolg heeft. Enkele andere pogingen om door wijziging archaïsmen
uit dit lied te verwijderen moeten als niet geslaagd worden beschouwd.
Samenvattend zijn deputaten van oordeel, dat de ter generale synode van Kampen voorgestelde wijzigingen
van de genoemde liederen niet moeten worden aangebracht. Zij hebben dan ook in de proefbundel de
ongewijzigde teksten opgenomen.
2.4.3. Deputaten hebben ook de eventuele verwijdering van de buigings-n bezien. Bij onderzoek blijkt, dat
de buigings-n in bepaalde gevallen een onmisbare functie heeft (vgl. wat werd
opgemerkt in dit rapport onder 2.4.2. bij het lied van Da Costa 'De dag der kroning is gekomen'). In andere
gevallen fungeert de buigings-n niet. In al zulke gevallen de buigings-n schrappen zou echter betekenen, dat
in een lied met bijv. een typische Da Costa-stijl of een typische 18e/19e eeuwse achtergond in het ene geval
wel en in het andere geval niet de buigings-n zou voorkomen. Dit schaadt de uniformiteit en zou er toe
leiden, dat men de buigings-n in gevallen, waar die toch echt functioneert, niet begrijpt.
Deputaten zijn van oordeel, dat de buigings-n in oude liederen niet verwijderd moet worden. We hebben in
onze gezangenbundel te maken met liederen uit de schat van de kerk der eeuwen. Een stuk verleden van de
kerkzang weerspiegelt zich in liederen van dichters uit verschillende tijden. Het taalkleed is in sommige
gevallen bepaald archaïsch. Maar dat verhelpt men ook niet door de buigings-n te verwijderen.
3. Uitgave van de proefbundel
3.1. De muzieknotatie
Deputaten hebben zich aanstonds bezig gehouden met de notatie van de melodieën; dit in verband met hun
opdracht de uitgave van de proefbundel te verzorgen (Acta Kampen, art. 444, E, III, sub a, 3.).
Zij zijn tot een bepaalde gedragslijn gekomen, waarvan verantwoording is afgelegd in de uitgave van het
Gereformeerd Kerkboek (onder het hoofd Verantwoording inzake de muziek-notatie). Deputaten menen
thans te kunnen volstaan met een verwijzing naar de onder a t/m j ten aanzien van de muzieknotatie van de
gezangen gegeven verantwoording.
3.2. Geen cursiveringen voor de notenwaarde
Volgend op de verantwoording van de muzieknotatie van de gezangen wordt in het Gereformeerd Kerkboek
opgemerkt: 'Om meer dan één reden is er van afgezien in de tekst van de gezangen cursiveringen aan te
brengen, die de notenwaarde aangeven'.
Het komt deputaten gewenst voor thans aan deze summiere mededeling enige nadere informatie toe te
voegen. Het niet-aanbrengen van cursiveringen in de tekst van de gezangen is geschied in overleg met en
met goedvinden van deputaten voor de uitgave van het kerkboek. Daaraan lagen onderstaande overwegingen
ten grondslag.
Anders dan bij de psalmen, waar slechts halve noten en kwartnoten voorkomen, vertonen de gezangen een
zodanige variatie in de notenwaarden, de maat en de combinatie van noten en tekst, dat het onmogelijk is dit
onderscheid in de tekst te laten uitkomen. Er zijn wel gezangen, waar het aanbrengen van de cursivering
mogelijk is, maar uit een oogpunt van uniformiteit is gekozen voor het geheel achterwege laten van de
cursivering.