Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

het nationalisme ook een factor van betekenis is.
De 'Cameronians' in de Reformed Presbyterian Church zijn in 1876 overgegaan naar de Free Church.
Zodoende is de Ref. Presb. Church maar een kleine groep, ongeveer 15 gemeenten. Free Church. In 1733 en
1761 vonden er afscheidingen plaats, resp. onder leiding van Erskine en Gillespie. Beide keren ging het over
de verhouding van kerk en staat, met name over de vraag of de patronaatsrechten (het recht van overheid of
landheer om een predikant te benoemen) konden worden geduld.
Een landheer ('heritor'), weigerde Erskine als predikant te benoemen. 'What differente doeth a piece of land
make between a man and a man in the affairs of Christ's Kingdom', vroeg Erskine. Met vier andere
predikanten stichtte hij een aparte Presbytery. Deze kerk kreeg de naam: Secession Church.
In 1761 ging het nog steeds over de patronaatsrechten, en dan met name over het gezag van de General
Assembly in dezen. Rev. Gillespie werd afgezet, en stichtte een 'Presbytery for Relief for Christians
oppressed in their Church privileges'; daarvan kreeg deze kerk de naam: Relief-Church.
via allerlei scheuringen en verenigingen leidde dit tot de United Presbyterian Church. Deze verenigde zich in
1900 met het grootste deel van de Free Church tot de United Free Church; in 1929 ging deze United Free
Church weer op in de Church of Scotland.
We noemden deze ontwikkeling, omdat de Free Church een deel van de originele Secession Church van
1733 in zich opnam, dat gebeurde in 1956.
In 1843 vond de Disruption plaats, onder leiding van Thomas Chalmers. In de Church of Scotland was er een
polarisatie tussen 'moderates', onder invloed staande van het Rationalisme (hun preken waren kort, klaar en
koud, net als een winterdag), en de 'evangelicals', onder invloed van het Reveil. Op een convocation in de
Roxburgh Church in Edinburgh tekende men de 'Act of Separations and Deed of Demission' en noemde men
zich: Church of Scotland, Free. In de loop der tijden is de naam Free, oorspronkelijk als achtervoegsel bij de
officiële naam, de eigenlijke naam geworden: Free Church. Ook nu ging het om de verhouding van kerk en
staat. Hoewel men vasthield aan het establishment-principle, ging men uit van 'non-intrusion' van de Staat in
de zaken van de Kerk.
Men zag deze Disruption als een derde reformatie:
1. de grote Reformatie van de 16e eeuw;
2. het invoeren van het presbyterianisme in 1638 (The National Convenant) en in 1690 (The Revolution
Settlement);
3. de 'Disruption', vrij van staatsinmenging.
In 1846 bouwde men een Theologische Hogeschool in Edinburgh, nu nog genoemd 'New College', waar nog
steeds de opleiding van de Free Church is gevestigd, een imposant gebouw, dat juist grondig werd
gerestaureerd voor de prijs van £ 250.000.
Van de 1226 predikanten gingen er 474 mee met de Disruption, verder 93 theologische studenten, alsmede
alle zendelingen. Men verloor alle kerkelijke goederen.
In 1863 begonnen de eerste besprekingen met de United Presbyterian Church; na veel wederwaardigheden
leidden die tenslotte tot de vereniging met deze kerk. De Free Church telde toen 1068 gemeenten, de United
Presbyterian Church 593. Het zielental van de kerk na de vereniging, United Free Church genoemd, was
488.795.
Slecht 27 predikanten gingen niet mee met deze vereniging. Zij noemden de kerk voortaan: Free Church
Continuing. Dat is de Free Church zoals ze nog bestaat. Deze kerk maakte aanspraak op zowel de naam als
de kerkelijke goederen: In 1904 stelde The House of Lords de Free Church Continuing in het gelijk, in 1905
werd toen overgegaan tot een billijke verdeling van de kerkelijke goederen.
Free Presbyterians
Inmiddels was in 1892 een deel van de Free Church afgesplitst. Men had bezwaren tegen de verslapping in
de kerk, onder meer ook tegen de samensprekingen met de United Presbyterian Church. Men noemde zich
voortaan Free Presbyterian Church.
Hoewel slechts 8 jaren later de Free Church Continuing de vereniging had afgewezen, en de Kerk dus weer
kon terugkeren naar de zuivere leer, dienst en tucht, hebben tot vandaag toe de Free Presbyterians geen
contact met de Free Church. In de samenspreking met de broeders hoorden wij, dat de Free Church graag
zou willen verenigen met de Free Presbyterians, maar dat deze daar niets voor voelden, hoewel ze er geen
redenen voor opgaven. Als bijzonderheid werd ons verteld, dat de Free Presbyterian correspondentie
onderhouden met de Gereformeerde Gemeenten in Nederland; dat ze 'kerkistisch' zijn: zij zullen niet samen
met anderen naar de kerk gaan, wanneer ze op een plaats zijn, waar geen Free Presbyterian Church is, maar
zullen dan liever preeklezen. Ze zijn tegen concerten, omdat daar de 'fiddle' wordt bespeeld.