Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

Zelf moeten zij in dezen een goed voorbeeld geven, en in de weg van gepast respect en correspondentie
nastreven dat de overheid de dienst van de kerk steeds wettig beschermd.
31. Artikel 29 (acta)
T. 'Vierderlei' is hier vervangen door het gewone telwoord.
Viersoortig zijn de vergaderingen immers niet; strikt genomen zijn er twee soorten: de kerke-raad
en de meerdere vergaderingen.
Voorstel:
Vier kerkelijke vergaderingen zullen regelmatig gehouden worden: de kerkeraad, de classis, de
particuliere en de generale synode.
32. Artikel 30 en 33 (acta)
TM.1.Depp. combineren de behandeling van art. 30 en 33 om redenen die hierna zullen blijken.
De aanduiding TM betekent, dat depp. tijdens de taalkundige behandeling aanleiding vonden,
ook t.a.v. de materie iets voor te stellen. In dit geval gaat het echter niet om een materiële ver
ándering. Integendeel, depp. willen hier pleiten voor handhaving van een zinrijk element in de
vigerende kerkorde, dat in de praktijk enigszins op de achtergrond is gekomen.
2 Over het vigerende art. 30 als zodanig hoeft niet gesproken te worden. Het geeft aan, welke
zaken op de kerkelijke vergaderingen in het algemeen (kerkelijke zaken) en op de meerdere vergaderingen
in het bijzonder aan de orde mogen komen en hoe ze behandeld moeten worden (op
kerkelijke wijze).
Depp. wisselden alleen de elementen in het tweede lid: eerst de zaken die de kerken van een
ressort gemeenschappelijk aangaan, en daarna de zaken die in de mindere vergadering niet
konden worden afgehandeld. Eerst wordt nu het altijd voorkomende genoemd, daarna wat van
de omstandigheden afhankelijk is.
3. Art. 30 bepaalt niet, door wiens toedoen of op welke wijze de bedoelde zaken aan de orde
gesteld kunnen worden. Als het gaat over zaken, die op de mindere vergadering niet kunnen
worden afgehandeld, zal het deze vergadering zijn die de zaak bij de op haar volgende meerdere
vergadering aanhangig maakt. In geval van appèl zal het degene zijn, die uit Gods Woord of de
kerkorde bezwaar aanvoert tegen een besluit van de mindere vergadering. Maar als het gaat
over de zaken, die de kerken in een ressort gemeenschappelijk aangaan, is de procedure niet uit
art. 30 af te lezen.
Heeft ieder kerklid het recht een dergelijke zaak bij de classis aan de orde te stellen? Kan elke
kerkeraad zich in zo'n zaak tot een particuliere of generale synode wenden?
4. Het antwoord op deze vragen is te vinden in art. 33 K.O. Daar wordt bepaald, dat afge
vaardigden naar de meerdere vergaderingen hun credentiebrieven en instructiën, beide door hun
zenders ondertekend, mee moeten brengen. Alleen zij zullen keurstem hebben. Het is direct
duidelijk, dat hier de wettige samenstelling van de meerdere vergaderingen wordt geregeld. De
mindere vergaderingen stellen de meerdere samen door wettige afvaardiging. 'Credentiebrieven
zijn de bewijzen van wettige afvaardiging, die tevens het karakter der meerdere vergaderingen
als samenkomsten van kerken aangeven' (Jansen p. 153).
Niet direct duidelijk is, dat hier nog méér geregeld wordt. Maar art. 33 bepaalt nog een tweede
zaak, door naast de ondertekende credentiebrieven de ondertekende instructies vereist te stellen.
'Reeds de synode te Embden, 1571, bepaalde dat de afgevaardigden naar de particuliere en
generale synode ,,Brieven van haare zendinge, mitsgaders de puncten schriftelyk vervat, die zy
voorstellen zullen", moeten meebrengen. Twee stukken dus nl. een credentiebrief, want alleen
die wettig afgevaardigd waren mochten zitting nemen, en een schriftelijke instructie inzake de
punten van ,,de Leer, het Kerkregiment en byzondere zaaken", die behandeld zouden worden,
want niemand mocht eigener autoriteit allerlei punten aan de orde stellen' (Jansen p. 151).
'Een instructie (Latijn: litterae mandati, d.i. brieven van mandaat) is een lastbrief, die inhoudt
wat de afgevaardigden op de vergadering hebben te behandelen. Het karakter van een instructie