Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

42 zo te redigeren dat zij die in de kerken van de classis als ouderling dienen, het recht hebben
in de classis aanwezig te zijn (al of niet met adviserende stem) evenals de niet-afgevaardigde
predikanten.
g. Voorstel, een bepaling op te nemen over comitézittingen.
De zenders van de afgevaardigden, aan wie zij rapport moeten uitbrengen, behoren niet van
aanwezigheid bij comitézittingen te worden uitgesloten. Hetzelfde geldt van secundi-afgevaar
digden naar de andere meerdere vergaderingen. Het voorstel is: 'Wanneer de vergadering in
comité bijeen is zullen
1) in de classis predikanten, die volgens art. 42 in de vergadering mogen verschijnen en ook
ouderlingen, die niet volgens de vorige artikelen afgevaardigd zijn –
2) en in meerdere vergaderingen de secundi-afgevaardigden aanwezig mogen zijn'.
h. Enkele reacties worden ditmaal vermeld, die positief zijn, omdat elementen worden genoemd
die depp. in hun rapport niet hadden.
1. Opheffing van art. 42 zou nadelig zijn voor grotere kerken. Kleine kerkeraden hebben het
voordeel, dat de ouderlingen bij de classicale arbeid betrokken zijn en daarin ervaren
worden. In de kerkeraad die deze reactie inzendt, komen de meeste ouderlingen tijdens hun
vierjarige dienstperiode niet aan de beurt voor afvaardiging. Als men hetzelfde
rouleersysteem nu strak invoert voor predikanten, dan is er in grote kerken niemand meer
zonder onderbreking bij deze arbeid betrokken, wat schadelijk is voor de beleving van het
kerkverband.
2. Een kerkeraad schrijft dat het enige goede argument voor art. 42 is, dat de betrokken predi
kanten zitting nemen krachtens hun leraarschap. Dat is hun persoonlijk ambt en heeft dus
niet te maken met bijv. grotere kerken. Op die grond kunnen immers ook hoogleraren als
adviseurs optreden ter generale synode.
M. a. Depp. hebben hebben.. de achtergrond dat hier ging, niet om de vorming van een nieuwe regel,
maar om het evt. wegnemen van een bestaande. Zij hebben de over en weer gebruikte
argumenten verzameld en tegen elkaar afgewogen. Niet elk argument werd van hetzelfde
gewicht bevonden, maar de schaal sloeg toch door ten gunste van handhaving. Nergens is
gesteld dat predikanten meer rechten behoren te hebben in de leiding van de kerken dan de
ouderlingen.
Wil men vanuit dit dilemma discussiëren over art. 42, dan komt men onvermijdelijk tot de vraag
'waarom de één wel, de ander niet' en tot de stelling 'of niemand, óf ook de ouderlingen'. Depp.
menen dat het geen gezond uitgangspunt is, de zaken zo te willen regelen dat predikanten en
ouderlingen elkaar in evenwicht houden, in getal, in rechten, in spreektijd enz. De ouderlingen
en de predikanten vormen geen twee belangengroepen, die elk hun vertegenwoordiging moeten
hebben volgens de formule van absolute gelijkheid. Depp. hebben niet gevonden dat dit het
stramien was, waarop de afvaardigingsregel 'een predikant en een ouderling', 'twee predikanten
en twee ouderlingen' geborduurd werd.
Wanneer er moeiten zijn in de kerken is de practijk niet, dat de predikanten één lijn trekken tegenover
de ouderlingen en omgekeerd. De scheidslijnen Iopen dan meest tussen de afvaardiging
een enkele keer daar doorheen.
Als alles goed is op het kerkerf, wordt er niet touwgetrokken tussen afvaardigingen en evenmin
tussen ouderlingen en predikanten. Het gaat dan om de meest vruchtbare vorm van beraad ten
dienste van de kerkelijke samenleving.
b. Dominokratie en clericalisme zijn geen juiste woorden in dit verband. Art. 42 verhindert, dat de
predikanten als groep tot heersen kunnen komen alleen de afgevaardigden hebben stemrecht.
Wanneer de spreektijd gerantsoeneerd wordt kan vanuit een kerk met meer predikanten vaker
het woord gevoerd worden. Aangenomen dat èn de afgevaardigde predikanten èn de ouderlingen
voor hun taak berekend zijn, zal niet de frequentie of de lengte, maar het gehalte van het
gesprokene de doorslag moeten geven. Het feit dat er kundige en ervaren ouderlingen zijn doet
niets af aan het andere feit, dat de kerken een opleiding tot de dienst des Woords in stand houden
om predikanten te ontvangen die meer dan anderen geschoold zijn in de uitleg van de
Schriften, de bestrijding van dwalingen en de toepassing van het kerkrecht. De vrees voor dominokratie
moet er niet toe leiden, dat de kerken het in hun predikanten aanwezig arsenaal niet
zo goed mogelijk gebruiken. Dit speelt met name in de classisvergaderingen een belangrijke rol.