Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

3.3. Na het voorgaande historisch overzicht kan met betrekking tot het karakter van de voornamelijk in
geding zijnde facetten van de hele verkiezings-procedure het volgende worden opgemerkt.
3.3.1. Het van tevoren de aandacht van de kerkeraad vestigen op geschikt geachte personen is niet van
doorslaggevende en beslissende betekenis voor de wettige verkiezing van de kerk. Immers dit punt is in de
vrijheid van de kerken gelaten: laat een kerk het na. dan wordt daardoor de wettigheid van de verkiezing der
kerk niet aangetast. Overigens kan de kerkeraad andere namen dan de hem voorgelegde op een tal plaatsen;
hij beslist hierover in eigen verantwoordelijkheid (zie eerder: 2.5.2. en 3.1.).
3.3.2. Stelt de kerkeraad een enkeltal aan de gemeente voor, dan verklaart hij daarmee: de voorgedragen
broeders zijn naar ons oordeel te bevestigen.
Draagt de kerkeraad een dubbeltal aan de gemeente voor, dan vraagt hij van de stemgerechtigde leden, te
willen aanwijzen, wie van de gekandideerden in het ambt moeten worden bevestigd. Vraagt hij deze
aanwijzing niet, dan houdt de verkiezing niet op `wettige verkiezing der kerk' te zijn.
De kerkeraad plaatst op het dubbeltal de namen van hen, die hij verkiesbaar acht, omdat zij beantwoorden
aan de gestelde vereisten. De stemgerechtigden kunnen daarna hun voorkeurstem uitbrengen, waarmee zij
verklaren: deze broeder achten wij verkieselijk hoven de ander. Heeft iemand de vereiste meerderheid van
stemmen verworven, dan staat het, krachtens art. 22 K.O., niet meer aan de kerkeraad vrij. een andere
broeder te verkiezen: de meerderheid van stemmen heeft bepaald, wie in het ambt zal worden bevestigd. en
de kerkeraad 'benoemt' de aldus verkozene.
Beide methoden dienen om aan te wijzen, wie in het ambt zullen worden bevestigd. En deze aanwijzing
draagt ten deze een beslissend karakter. Wordt de eerste methode gevolgd, dan kan de gemeente geen 'tegenkandidaten'
stellen: wordt de tweede methode gevolgd. dan kan de kerkeraad geen anderen benoemen.
3.3.3. Bij beide methoden kan zich de situatie voordoen, dat één of meer stemgerechtigden
hun voorkeur aan een ander hadden willen geven of hebben gegeven, dan bij kerkeraadsbesluit is vastgesteld.
Maar naar gereformeerde kerkordelijke regel zal "t gene door de meeste stemmen goedgevonden is, . . . voor
vast en bondig gehouden worden' (art. 31 K.O.). De minderheid conformeert zich aan de meerderheid.
Met betrekking tot de verkiezing van ambtsdragers is het niet zo, dat ná de enkelvoudige kerkeraadsvoordracht
of ook ná de meerderheidskeuze door de stemgerechtigde leden van de gemeente, nog een
afzonderlijke handeling moet volgen, die het beslotene rechtskrachtig moet maken; krachtens voorafgegane
afspraak wordt het door de meerderheid beslotene voor vast en bondig gehouden.
3.4. Wel blijft bij dit alles onverkort het recht van het 'tenzij' gelden. De verwijzing in art. 22 K.O. naar het
Formulier van bevestiging heeft ook hierop betrekking. Dit Formulier begint met de mededeling dat de
kerkeraad een en andermaal aan de gemeente heeft 'voorgedragen ... de namen van onze . . . medebroeders,
die tot de dienst . .. dezer gemeente verkoren zijn, om te vernemen, of iemand wat had, waarom zij in hun
ambt niet zouden behoren bevestigd te worden'. 'Verneemt' de kerkeraad niets, dan gaat de bevestiging door.
Het is duidelijk, dat voor dit doorgaan van de bevestiging geen nieuwe handeling van de zijde van de
gemeente nodig is. 'Verneemt' de kerkeraad wel iets, dan moet hij het geopperde bezwaar toetsen en beoordelen.
Niet het inbrengen van dit bezwaar verhindert de voorgenomen bevestiging; die kan slechts
worden gehinderd door een besluit van de kerkeraad.
3.5. Het kan duidelijk zijn, dat een wezenlijk onderscheid bestaat tussen het uitbrengen van de voorkeurstem
(een uitdrukkelijke daad. waarbij de stemgerechtigden beslissen. aan wie van de gekandideerden zij de
voorkeur geven en wie van hen zal worden benoemd) en de approbatie, die binnen het kader van het
gereformeerde kerkrecht geen uitdrukkelijke, afzonderlijke handeling vereist (zoals b.v. een zgn.
conformatie-stemming), maar het recht verschaft, bezwaren in te brengen.
Tot het uitbrengen van de voorkeurstem zijn niet alle leden van de gemeente gerechtigd. Wil men het woord
'halveren' gebruiken, dan is te zeggen, dat 'de gemeente' stellig wordt 'gehalveerd', doordat degenen die nog
geen belijdenis van het geloof hebben afgelegd ook geen recht hebben, aan de verkiezing deel te nemen door
hun stem uit te brengen. Spreekt het Formulier van bevestiging over: 'wettig van Gods gemeente, en mitsdien
van God zelf, tot deze heilige dienst .. . . beroepen', dan behoren ook deze nog slechts gedoopten tot 'Gods
gemeente'. De gekozenen zijn 'wettig van Gods gemeente' (als geheel) 'beroepen', ook al ontbrak een (groot)
deel van haar leden bij de stemming.
Dat niet alle leden van 'Gods gemeente' deelnemen aan de stemming. staat wel vast: niet allen mogen
daaraan deelnemen. Maar bij de approbatie mogen alle leden van de gemeente bezwaren tegen de
bevestiging indienen; zelfs wie geen lid van de gemeente is, kan zulke bezwaren bekend maken.
4. Na het voorafgaande kan tenslotte worden aangegeven, hoe is te oordelen over de vraag, of ook de
vrouwelijke belijdende leden van de gemeente mogen deelnemen aan het uitbrengen van haar
voorkeurstemmen ter verkiezing van het halve deel van de kandidaten.
4.1. Reeds bij de schepping heeft het God behaagd, de vrouw te plaatsen onder de man; de Here heeft toen