Bijlage: acta-1978.pdf - Kerkrecht

vgl. art. 50 en 87 (slot).
Voorstel:
De kerkeraad zal de gemeente op de dag des Heren tweemaal samenroepen voor de eredienst. Hierin
mogen alleen orden van dienst worden gevolgd die door de generale synode zijn goedgekeurd.
65, Artikel 65 (acta)
T. Voorstel:
Rouwdiensten zullen niet worden belegd.
66, Artikel 66 (acta)
T. Voorstel:
In tijden van oorlog, algemene rampen en andere grote moeiten waarvan alle kerken de druk ervaren,
zal een bededag worden uitgeschreven door de classis die daarvoor door de laatste generale synode is
aangewezen.
67, Artikel 67 (acta)
R. Gewenst wordt dat de oude bepaling, die reeds door de g.s. Kampen werd weggelaten, weer een
plaats krijgt: de onderhouding van de tweede feestdagen wordt in de vrijheid van de kerken
gelaten.
Want er zijn nog veel gemeenten die deze dagen onderhouden. Bovendien wordt een dergelijke
formulering gevraagd voor dank- en bidstonden, oud- en nieuwjaar, opdat temeer blijkt dat de
kerkdienst middenin het leven staat.
M. Depp. merken op dat de vrijheid van de kerken niet verloren is gegaan bij het wegvallen van de
bedoelde zinsnede. De situatie waarin we leven maakt extra nadruk op die vrijheid in dit artikel
overbodig.
De kerken van de Reformatie schaften de feestdagen af, omdat .deze van menselijke instelling
waren, de zondag opzij drongen aanleiding gaven tot losbandigheid en heidense feestelijkheden.
De overheden daarentegen hielden aan een aantal feestdagen vast. Om het kwaad van de leegloperij
tegen te gaan zijn de kerken van lieverlee ertoe overgegaan, weer kerkdiensten te houden en die
ook in de kerkelijke bepalingen voor te schrijven. Men leze het leerzame overzicht bij Jansen (p.
290 e.v.), waaruit depp. alleen het slot citeren: 'Wij merken bij de besluiten dezer synoden een
steeds meerdere toegeeflijkheid op. Aanvankelijk waren de kerken er tegen. Maar de overheid
hield er met alle kracht aan vast, niet alleen om het volk een genoegen te doen, maar ook omdat ze
zulke geschikte vacantiedagen waren. En nu de arbeid op deze dagen stilstond, en het volk gevaar
liep, van lediggang tot ongebonden dartelheid over te slaan, bepaalden de kerken reeds in 1578,
dat de Dienaars door de prediking 'den onnutten en schadelijken lediggang in een heilige en
profijtelijke oefening (zullen) veranderen'. De kerken hebben de feestdagen dus wel toegelaten,
maar geenszins goedgekeurd'. Aldus de historie.
Depp. zijn van oordeel dat het uitgangspunt van de kerken in de reformatietijd gezonder was dan de
latere ontwikkeling naar verplichte onderhouding van zelfs de 'tweede' feestdagen. Zij achten het
juist, dat de kerken in een eerder stadium van de verplichting daartoe terugschakelden naar het
vrijlaten ervan. Vandaag hoeft op dat vrij-zijn (en niet meer verplicht) niet expresselijk meer
gewezen te worden.
De g.s. Kampen bepaalde zich tot de verplichte onderhouding van enkelvoudige feestdagen, en wel
die waarop de grote heilsfeiten in de aandacht staan. In dit kader voegde zij de Goede Vrijdag toe,
hoewel dat in het burgerlijke een werkdag is. Depp. menen dat de kerkorde niet verder moet gaan.
Het motief dat door de onderhouding van bijzondere dagen als oud- en nieuwjaar temeer uitkomt,
dat de kerkdienst middenin het leven staat, miskent (zonder dat men dat bedoelt) de betekenis