Toepassingsmogelijkheden van het elektronisch toezicht in het ...

EINDCONCLUSIES
* * *
Zoals al eerder werd toegelicht, was het de bedoeling in het kader van voorliggend
onderzoek na te gaan: welk toepassingsbereik het elektronisch toezicht zou kunnen
krijgen, mocht het thans als bijkomend alternatief voorhanden zijn; in welke concrete
gevallen (naar misdrijfomschrijvingen toe en/of afhankelijk van het profiel van de
beklaagdenpopulatie) elektronisch toezicht toegepast zou kunnen worden; welk model of
welke vorm van elektronisch toezicht daarbij de voorkeur zou genieten; en, welke
tegenindicaties opgeworpen zouden worden om uiteindelijk toch van het gebruik van
elektronisch toezicht af te zien.
Hiertoe werden diverse onderzoeksactiviteiten georganiseerd, met verschillende
methodologische inslag, die zich als volgt laten omschrijven. Vooreerst werd op basis
van literatuur, plaatsbezoeken en contacten met bevoorrechte getuigen een overzicht
geschetst van de situatie in binnen- en buitenland met betrekking tot de toepassing van
het elektronisch toezicht, meer bepaald in het kader van de voorlopige hechtenis.
Vervolgens werd een bevragingsronde georganiseerd. In eerste instantie gebeurde dit via
rondetafelgesprekken met een aantal actoren uit het werkveld die inzake de toepassing
van alternatieven voor de voorlopige hechtenis kunnen beslissen, daartoe een vordering
kunnen instellen of daartoe een verzoek kunnen indienen. En in een latere fase werden
een aantal reële gerechtelijke dossiers gescreend waarin door onderzoeksrechters, leden
van de Raadkamer en de Kamer van Inbeschuldigingstelling werd beslist tot aanhouding
resp. verlenging van de voorlopige hechtenis. En ten slotte werd op basis van data uit de
penitentiaire gegevensbank SIDIS-Griffie onder meer een beeld geschetst van de huidige
toepassing van de voorlopige hechtenis. Deze data werden ook in verband gebracht met
gegevens uit de databank SIPAR van het Directoraat-generaal Justitiehuizen voor wat
betreft de populatie die thans onder voorwaarden in vrijheid werd gelaten of gesteld
(VOV).
De belangrijkste resultaten van het onderzoek kunnen als volgt worden samengevat.
Naar mogelijke casussen toe waarin elektronisch toezicht al dan niet toegepast zou
kunnen worden in het kader van de voorlopige hechtenis, werden doorheen de
georganiseerde rondetafelgesprekken verschillende situaties aangehaald waarin wel
degelijk mogelijkheden werden gezien voor het gebruik van het elektronisch toezicht. Zo
werd bijvoorbeeld verwezen naar gevallen van stalking (belaging), alsook naar vormen
van intrafamiliaal geweld, zij het evenwel slechts onder bepaalde condities, nl. wanneer
de partners of gezinsleden niet op dezelfde plaats woonachtig zijn. In deze cases werd
voornamelijk gedacht aan de toepassing van GPS-technologie, met de bedoeling
contactverboden te kunnen controleren. Ook in zware dossiers, zoals moord en doodslag,
zou elektronisch toezicht, naargelang de omstandigheden (bijv. bij partnerdoding),
volgens bepaalde actoren mogelijk kunnen zijn: terwijl sommigen hierbij aangeven dat
elektronisch toezicht toegepast kan worden na de beslissing tot verwijzing (regeling van
de rechtspleging), zijn anderen dan weer van mening dat de keuze voor het moment van
244