Toepassingsmogelijkheden van het elektronisch toezicht in het ...

HOOFDSTUK 1 – SITUATIESCHETS BINNEN- EN BUITENLAND
CHAPITRE 1 – LA SITUATION EN BELGIQUE ET À L’ÉTRANGER
‘langergestrafte’ gedetineerden (straftotaal van meer dan drie jaar: MO 27 november
1998), Op termijn werd het eveneens gehanteerd als zgn. ‘frontdoor’-strategie: de
mogelijkheid werd gecreëerd om gedetineerden met een straftotaal tot en met drie jaar er
onmiddellijk – en dus niet pas enige tijd voor hun vervroegde invrijheidstelling – van te
laten genieten 268 . Bovendien werden kortelings nog andere versoepelingen aangebracht,
zo bijvoorbeeld in verband met de (voorafgaande) selectieprocedure en de opvolging van
de maatregel (cf. bijvoorbeeld de MO van 10 juli 2006 en inzonderheid ook de MO van
21 december 2006 269 ).
Of de maatregel van elektronisch toezicht effectief, althans op significante wijze, heeft
bijgedragen tot een ‘oplossing’ voor de problematiek van de overbevolking van de
strafinrichtingen, is wel nog maar zeer de vraag. Sedert de toepassing van het
elektronisch toezicht is er alvast geen duidelijke kentering (naar beneden toe) zichtbaar in
de evolutie van de omvang van de gemiddelde dagelijkse gevangenisbevolking.
Weliswaar zou de problematiek van de overbevolking zich zonder de mogelijkheid tot
elektronisch toezicht nog sterker hebben aangediend. Doch de ‘soepelheid’ waarmee
elektronisch toezicht in de loop der tijd kon worden toegestaan, zou ook een aantal
onbedoelde – averechtse – effecten met zich meegebracht kunnen hebben, bijvoorbeeld
een verstrengd straftoemetingsbeleid in anticipatie op mogelijke ET-toepassing.
Tabel 1.1: Lijst van voorschriften met betrekking tot het elektronisch toezicht (1997-2006)
Aard – Datum Opschrift
MO 24 november 1997 Elektronisch toezicht
MO 27 maart 1998 Elektronisch toezicht
MO 27 november 1998 Elektronisch toezicht
MO 13 oktober 2000 Regelgeving inzake elektronisch toezicht als modaliteit van strafuitvoering
MO 29 november 2000 Interpretatieve omzendbrief bij de omzendbrief nr. 1720 van 13 oktober 2000 m.b.t. de regelgeving
inzake elektronisch toezicht als modaliteit van strafuitvoering
MO 22 februari 2001 Omzendbrief tot wijziging van de omzendbrief nr. 1720 van 13 oktober 2000 m.b.t. de regelgeving
inzake elektronisch toezicht als modaliteit van strafuitvoering
MO 12 april 2001 Regelgeving inzake elektronisch toezicht als modaliteit van strafuitvoering
MO 8 april 2002 Regelgeving inzake elektronisch toezicht als modaliteit van strafuitvoering
Verordening 8 juli 2002 Verordening tot wijziging van het koninklijk besluit van 24 december 1963 houdende verordening op de
geneeskundige verstrekkingen inzake verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en
uitkeringen
268 Werd het elektronisch toezicht bij zijn invoering expliciet gekoppeld aan het systeem van vervroegde
invrijheidstelling (zie MO 24 november 1997), dan werd door de MO van 13 oktober 2000 voor
gedetineerden met een straftotaal van maximum drie jaar als vereiste voorgeschreven dat een beperkt deel
van de straf (één, drie of vijf maanden naargelang het straftotaal) onder het gewone detentieregime
ondergaan zou zijn. Nadien werd deze eis achterwege gelaten en kon elektronisch toezicht voor hoger
vermelde doelgroep onmiddellijk worden toegekend (MO 12 april 2001).
269 Niettegenstaande dat sommige categorieën van gedetineerden werden uitgesloten, werd onder meer ook
het volgende gesteld: “Volgend op de beslissing van de Ministerraad de dato 25 oktober 2006, genomen om
een antwoord te bieden op de overbevolking binnen de gevangenissen, werd besloten om bepaalde
gedetineerden die zich op 6 maanden van het einde van hun hoofdgevangenisstraf bevinden, onder
elektronisch toezicht te plaatsen.” (eigen onderlijning; MO 21 december 2006)
90