Toepassingsmogelijkheden van het elektronisch toezicht in het ...

HOOFDSTUK 1 - SITUATIESCHETS BINNEN- EN BUITENLAND
toepassing van elektronisch toezicht in het kader van de straftoemeting overwogen. In het
kader van de community penalties verschoof de aandacht voor rehabilitatie naar een
sterkere bekommernis in verband met het terugdringen van de overbevolking in de
gevangenissen. 100 Het is de Criminal Justice Act van 1991 die de toepassing van
elektronisch toezicht nader toelichtte. Pas na nieuwe pilootprojecten in de periode 1995-
1997, in Manchester en Norfolk, waarbij elektronisch toezicht als deel van de
straftoemeting werd toegepast, werd elektronisch toezicht in het kader van de
straftoemeting op nationaal vlak ingevoerd, voor een maximumduur van zes maanden.
Met de Crime (Sentences) Act 1997 101 , werd het gebruik van elektronisch toezicht
uitgebreid naar verschillende groepen van misdrijfplegers. Op basis van deze wetgeving
werden er pilootprojecten georganiseerd voor elektronisch toezicht als
detentievervangend alternatief voor personen die weigerden de hen opgelegde
(geld)boetes te betalen en als een alternatief voor veelplegers van niet-ernstige misdrijven.
Over het algemeen bleek echter dat magistraten een duidelijke voorkeur hadden voor de
toepassing van werkstraffen in plaats van elektronisch toezicht; werkstraffen werden als
meer constructief beschouwd dan elektronisch toezicht. Een steeds weerkerend thema bij
de meeste toepassingen van elektronisch toezicht was de bezorgdheid over de
adequaatheid van het geschiktheidsonderzoek 102 .
De Crime and Disorder Act van 1998 103 introduceerde een bijkomend model van
elektronisch toezicht, nl. de Home Detention Curfew (HDC). Daarbij ging het om een
vorm van vervroegde invrijheidstelling vanuit de gevangenis. Dit systeem werd vanaf
januari 1999 over heel Engeland en Wales toegepast (cf. infra).
In het kader van het gebruik van elektronisch toezicht als alternatief voor de voorlopige
hechtenis werd er eind jaren negentig, in opvolging van het pilootproject uit 1989, een
nieuw pilootproject opgestart waarbij een curfew 104 met elektronisch toezicht werd
toegepast als een alternatief voor voorlopige hechtenis. Dit project werd uitgevoerd in
Manchester en Norwich, voor een periode van 15 maanden, eindigend in augustus 1999.
In december van ditzelfde jaar werd het landelijk toegepast. Om een momentopname te
kunnen verkrijgen, werd uit de Magistrates’ Courts van Manchester City en Norwich een
steekproef van 9.000 remand decisions getrokken die betrekking had op 5.200 verdachten.
198 zaken werden toepasbaar bevonden voor ‘vrij op borg met een curfew’, en dit voor
173 individuen. Naar aanleiding van deze pilootprojecten kwamen er een aantal nieuwe
kwesties aan het licht, maar ook een aantal reeds gekende. Niet alle magistraten en
rechters kozen ervoor om de maatregel te gebruiken, en er waren relatief weinig
100 M. Nellis, “Community penalties in historical perspective”, in Community penalties. Change and
challenges, A. Bottoms, L. Gelsthorpe, S. Rex (ed.), Uffculme, Willan Publishing, 2004, 18.
101 Crime (Sentences) Act te raadplegen op: http://www.opsi.gov.uk/Acts/acts1997/ukpga_19970043_en_1.
102 R. Elliott, J. Airs, New Measures for Fine Defaulters, persistent petty offenders and others: the report of
the Crime (Sentences) Act 1997 pilots, Home Office occasional paper, 2000:
http://www.homeoffice.gov.uk/rds/pdfs/occ-fine.pdf.
103 Crime and Disorder Act 1998 te raadplegen op:
http://www.opsi.gov.uk/acts/acts1998/ukpga_19980037_en_1.
104 Curfew kan vergeleken worden met huisarrest, in de zin dat de persoon in kwestie slechts op bepaalde
uren buiten de toegewezen verblijfplaats mag verblijven.
46