Gölgesinde Yargı Reformu Sempozyumu - Türkiye Barolar Birliği ...

tüzü ğü ve programı Anayasa'nın 68. maddesinin dördüncü FARUKfıkrası hükümlerine ayk ırı bulunursa o parti hakkında te- BiL İ R'iNmelli kapatma karar ı verilebilir. İkincisi, bir siyasi partinin KONU ŞAnayasa'run 68. maddesinin dördüncü f ıkrası hükümlerineaykır ı eylemlerinden ötürü temelli kapatılmasına, ancak,onun bu nitelikte fiillerin işlendiği bir odak haline geldiğininAnayasa Mahkemesi'nce tespit edilmesi halinde karar verilebilir.Üçüncü kapatma nedeni ise, bir siyasi partinin yabanc ıdevletlerden, uluslararas ı kuruluşlardan ve Türk uyruğundaolmayan gerçek ve tüzel ki şilerden maddi yard ım almas ıdır.Bu değişikliklerle Anayasa Mahkemesi'nin odak halini belirlemedekiyetkisi biraz daraltılnııştır. Ama şunu da söylemekgerekir ki, Anayasa Mahkemesi, odakla şmayı belirlediği andanitibaren uygulayacağı yaptırım konusunda geni ş takdiryetkisine sahiptir.Anayasa'da yasaklamp da Anayasa'mn herhangi bir şekildeyaptırım öngörmediği bir yasak üzerinde durmak istiyorum,o da şudur: Anayasa'ya göre, kapat ılan bir siyasi parti,başka ad altmda kurulamaz. Anayasada kapatma nedenleris ınırl ı olarak say ıldığına göre, bu konuda yapt ırım uygulanabilirmi veya Anayasa' da say ılan sınırlama nedenlerinin istisnasıolabilir mi? Anayasa Mahkemesi taraf ından kapatılan birpartinin başka bir ad altında kurulması, Anayasa karşı hileolu şturacaktır. Anayasa'mn buna izin verdiğini kabul etmekmümkün değildir. Anayasaya göre göre: "Kapatılan bir siyasiparti, ba şka ad alt ında kurulamaz." Cümle şöyle tamamlanabilir:"Kurulursa kapatı l ır." Yani bu şekilde anla şılmas ı gerekir veAnayasa'run bu konuda herhangi bir yapt ırım getirmemesidüşünülemez. Aç ıkça belki yaptırım öngörmüyor, ama bucümle böyle okunmas ı gerekir Dolay ısıyla bu şekilde kurulanpartilerin kapatılabileceğini söylemek mümkündür. Ancak,yeni kurulan partinin, eskisiin devamı niteliğinde olduğununkesin ve somut delillerle tespit edilmesi gerekir. Bununiçinde doktrinde belirtildi ği gibi, "tüzük ve program benzerliği ",ya da "yönetici ve üye devamlilığı" gibi kriterler ötesinde, kapatılanpartinin, kapat ılmasına neden olan şartların varlığınıgösteren delilerin aranmas ı gerekmektedir.. Yani, kapatılan183SI