Gölgesinde Yargı Reformu Sempozyumu - Türkiye Barolar Birliği ...

la karşılaştığı zaman bu patatesin veya soğan ın al ınmas ı için veya MEHMETp ırasan ın al ınmas ı için mutlaka cumhuriyet savc ısına sormas ı gere- ARKAN'INki yor: "Say ın savc ım, çok güzel patates buldum, alay ım m ı ?" veya"Çok güzel p ırasa var, alay ım m ı ?" diye kolluk soruyor. Savc ıIlalabilirsin diyor" Bunun üzerine pazarc ı soruyor "P ırasalar ıkeseyim mi, yoksa bütün mü almak istersiniz?" Bu noktada kollukkendisi karar vermek noktasında değil. Mutlaka Cumhuriyetsavcısma yard a şçıbaşına dönüp sormas ı gerekir: "P ırasalar ınas ıl istersiniz, kestirelim mi, doğratal ım m ı ?" Süreç bu şekildedevam ediyor. Bu örnekte vurgulanınak istenen şudur: Yenisistem içerisinde kollu ğa çok az inisiyatif veriliyor. Bu inisiyatifinbir şekilde Cumhuriyet savc ısın elinde olmas ı isteniyor.Burada tabii olarak akla su soru geliyor: 5271 say ıl ı Kanunile getirilen bu adli kolluk sistemi yerinde midir? Yoksadeğil midir? Eğer doğru değilse ve aksayan noktalar varsa,ne yapılması gerekir? Kanaatime göre, her ülkenin sisteminikendi koşullar ı belirler, de ğişik ülkelerde değişik sistemlervar. Mesela adli kollukla ilgili olarak İngiltere örneğine bakarsakorada da bir savc ılık teşkilatı olduğunu görüyoruz. Ancakadli kolluk savc ıl ık kurumundan ayr ı olarak yapılannıış veCumhuriyet savc ısındarı ba ğıms ız çalışıyor. Bu sistem Anglosaksonhukukunun uyguland ığı hemen her yerde benzer şekildevar. Avustralya'da, Amerika Birleşik Devletleri'nde buşekilde bir uygulama var. Bizim sisteniimizin dayand ığı ülkeolan Almanya'da ise bize yak ın bir durum söz konusu. FakatAlmanya'daki' adli kollu ğun bizim adli kollu ğumuza göre birazdaha hareket alanının geniş oldu ğunu söyleyebiliriz.Esasen dünyada geçerli adli kolluk sistemlerine bakt ığımızdaortaya çok çeşitli sonuçlar ç ıkabilmektedir. Benimdekatıldığım baz ı yazarlar tarafından savunulan dü şünceyegöre etkili bir suç soru şturmas ı ve kovu şturmas ı için savc ı-l ık ve kolluk kurumlar ını birbirinden ayrılması gerekir. Hepinizinçok iyi bildi ği gibi bu suç soruşturmas ı, dedektiflikisteyen bir i ştir. İşi yapan, sokakta delilleri toplayan kimdir?Bu kolluktur, Cumhuriyet savc ısı değil. Cumhuriyet savc ısınınteknik olarak böyle bir imkAn ı zaten yoktur. CumhuriyetKONU ŞMASI489