Gölgesinde Yargı Reformu Sempozyumu - Türkiye Barolar Birliği ...

SÜHA uygulanma biçimini olu şturan hakkın kötüye kullanılmas ıTANR İ VER' İN yasağı, hukuk düzeninin merkezi kavramları arasında yerKONU ŞMASI alırlar; bu nedenle, di ğer hukuk alanlarında olduğu kadar,usul hukuku alanında da geçerlilik ta5 ırlar22 ve ikisi birlikte,haklar ın kötüye kullanımının genel s ınırlarını belirlemek suretiylekeyfili ği önlerler. Bu bağlamda, söz konusu kavramlar,objektif hukukun bir parças ını oluşturan usul hukuku alan ındakullanılacak olan dava haklan bakımından da bu s ınırlayıcıişlevi yerine getirirler?3 Bu işlevin gereklerine uygun olarakyerine getirilmesinin temini, yani kötü niyetli davac ılarla mücadeleaç ısndan, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun418 ve 421. maddeleri hükümlerinin gözden geçirilerek yenidendüzenlenmesi24 ve hatta bu bağlamda daha da ileri gidilerekdürüstlük kural ına aşikAr bir biçimde ayk ırı olarak davaaçıl ıp yürütülmesi halinde, mahkemelerin hukuki korunmasağlamakla ödevli tutulamayacaklar ı hususuna aç ıkça vurguyap ılmas ı gerekir?3 Bu çerçevede, öncelikli olarak da, derdestlikitiraz ının, bir ilk itiraz olmaktan çıkartılıp; dava şartınailişkin usuli bir itiraza dönü ştürülmesi de kaç ımimazd ır.Dava say ısını azaltmak için al ınması gereken önlemlerdenbirisini de harçları artırmak olu şturur. Bu bağlamda, nispikarar ve ilm harcına Mbi davalarda, davası reddedilen davacininmaktu değil de; tıpkı daval ının mahkümiyeti halindekigibi nispi harca mahküm edilmesi gerekti ği; lülihazırdakidurumun haks ız dava aç ılmasını teşvik ettiği; aynı uygulamanın,davanın reddine ili şkin hükümlerin Yarg ıtay'ca onanmasıhalinde de geçerli olmas ının, yani bu durumda da al ınacakharcm nispi olmas ının uygun olaca ğı ileri sürülmektedir.26Harçların fahiş olmamak kaydıyla artırımı, dava sayısınınazaltılmasma bir nebze olsa katk ı sağlayıcı bir i şlevi yerines. 382-383.Arslan, s. 55; Bilge/Önen, s. 382-383.Tanrıver,S., Medent Usul Hukukunda Derdestlik itiraz ı, 2.Bas ı, Ankara 2007,s. 25-26.24 Kuru, Yargılaman ın Çabuklaş tınlmas ı, s.174.Arslan, s.70.Kuru, Yargrlaman ın Çabuklaştınlrnas,, s.175; Öztek s. 501.218