Gölgesinde Yargı Reformu Sempozyumu - Türkiye Barolar Birliği ...

ak, istinaf mahkemelerinin kurulma amac ının Yargıtay' ın iş SÜHAyükünü azaltmak de ğil; güvenceli adaleti sa ğlamak olduğu TANRIVER'Nhususuna vurgu yap ılmasmda yarar vard ır. Öte yandan, ban KONU ŞMASIçevrelerce dile getirildiği gibi, istinaf yargılamas ı, ne hukukdevletinin ne de adil yarg ılanma hakkmın bir gere ğidir.Mahkemeler teşkilAtı ile ilgili olarak yasal düzenleme getirilirken,güvenceli adaletin temini aç ıs ından, ikinci derecedeyargı yeri olarak görev yapmak üzere istir ıaf mahkemelerininkurulmas ının bir yarar sağlayabilece ği düşünülebilir. Ancak,sözü edilen mahkemeler kurulurken, güvenceli adaletin sa ğ-lanmas ı aç ısından, kontrol mahkemesi olma niteli ği (hukukauygunluk denetimi) daha dar tutulmak kayd ıyla, davay ıtaleplerle belirlenen s ınırlar (dilekçede zikredilen sebepler)dAhilinde ikinci kez yeniden görüp; gerekiyorsa karara ba ğ-lama niteliğine (vak ıalara uygunluk denetimine) a ğırl ık verilmesişarttır. ı Vakıalara uygunluk denetimi bask ın figürniteliği kazanırsa, istinaf mahkemelerinde, duru şma]ı incelemeninkural; evrğk (dosya) üzerinden incelemenin ise, istisnahaline getirilmesi gerekir. Yine, vak ıalara uygunluk denetimininağırl ık kazanmas ının doğal bir sonucu olarak, belirli ölçülerdAhilinde, istinafta, yeni vakıa ve yeni delil getirilmesineve yeni vak ıa getirilmesi bağlammda önemli bir i şlev görenıslah kurumuna müracaata olanak tanınmas ı gerekir. Aksihalde, istinaf mahkemelerinden de ğil; Yarg ıtay' ın halihaz ırdayaptığı incelemeye benzer i şlev görecek, yani, geni şletilmi ştemyiz incelemesini icra edecek olan mini (bölgesel) temyizmahkemelerinden söz edilir ki; bu tür yarg ı yerleri, güvenceliadaletin gerçekle ştirilmesine hizmet eder bir nitelik taşımaz.1086 say ıl ı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nunistinaf ile ilgili hükümlerine bak ıldığında, bölge adliye mahkemelerinin,esas itibariyle, hukuka uygunluk denetimi; çoks ınırlı ölçekte ise, vak ıalara uygunluk denetimi yapan mahkemelerşeklinde işlev üstlendiği gözlemlenmektedir (523610Tannver, 5., Adliye Mahkemeleri ile Üst Mahkemelerin Kuruluş ve GörevleriHakk ında Kanun Tasar ıs ı Ile ilgili Baz ı Dü şünceler, (Makalelerin ı1, Ankara 2006, s. 53-57), s. 54.207