Gölgesinde Yargı Reformu Sempozyumu - Türkiye Barolar Birliği ...

Yinelersek, makro düzeyde gölge sorunlar yerine kay- MUSTAFAnak soruna odaklanilmal ıdır. Kaynak sorun ise, yarg ının TÖRENötesinde makro düzeyde anayasal düzenlemeler sorunu, YÜCfLİ Nsosyo-ekonomik ba ğlamlara ili şkin bulunmaktad ır. Bu ülkedeherkes h ırsızlik yap ıyor; en namusluyum diyen adam, ennamussuz ç ık ıyor. Hırsızl ık herkese özgü bir suç;13 milyonelektrik abonesi denetlenmi ş, 645.000 elektrik h ırsızı yakalanmıştır.En fazla h ırs ızlığın yap ıldığı yer de Van; Van'da hac ıinsan yok mu? H ırsızl ık insanın doğas ında var. Bak ın, boğazköprüsünden geçen, plakasm ı kapatan üçkağıtç ılara. Yalnızyaptığım mukayesede; Türkiye'deki oran az, dünyadaki buüçka ğıtçılar % 2 iken, bizde % 17dir. Bu normal bir şey, insanınegosu bu, çalacak ç ırpacak! İnsan doğasının bu görünümükarşıs ında; dünya çevresel bir kriz eşiğinde, gıda ve petrol fiyatlarınınarttığı bir zamanda, onun için yarg ıya daha büyüki ş düşecek. Bu durumda artan i ş yükü de Türk yargısı içinde bir diallenge oluşturacakt ır. Mala kar şı suçlar ve doland ı-r ıc ılıklar daha da artacakt ır. İşte beklenen iş yükü nedeniyleyargının hiçbir projeksiyonunu beklemeden çok iyi donanımlıhale gelmesi için acil eylem plan ı haz ırlanmal ıdır.Mikro düzeye gelindiğinde mevcut yakla şım şöyle özetlenebilir:Konuya epidemiolojik yöntemde egemen olan"davran ış=sonuç" formülü hiç göz önüne al ınmad ığındançoğulcu değişkenleri bulmak amaçl ı görgül ara ştırmalar veanalizlere gidilmemi ştir. Kültürel sindirme ve benimsemeolmaks ız ın sanki değişime duyulan açl ığı bastırma dürtüsüile değişimler toplumun midesine oturmakta: pankreas vesafra yeterli olmadığından hazım sorunlar ı yaşanmakta; düzenlemelerde jure vitrinde kalmakta ve reel de ğişim yaratmagücünden yoksun bulunmaktad ır. Konuya salt istatistik analizlerleyaklaşılsayd ı, yine döngüsel hızland ırma giri şimlerisöz konusu olmayacakt ı. Anlaşılıyor ki, hukukçular ölçmektenpek ho şlannııyorlar. Etkileri ölçülmeyen teorilerin işlevsizve yersiz olaca ğı bilinmelidir. Bu durumda, karanl ık bir delhizdemum ışığı bile olmaks ızın yürümek durumunda kalanyargı erki-soyut varsay ım ve teorilerle yetinmek durumundakalmaktad ır. Sonuçta yargılama ekonomisi göz ard ı edilmek-353KDNU Ş!MSI