Gölgesinde Yargı Reformu Sempozyumu - Türkiye Barolar Birliği ...

YENIR r ını ileri sürme imkan verilmelidir. İddianame düzenlemekÜNVERiN ve dava açmak için ifade almanın zorunlu olmadığı ve bazenKONU ŞMASI de al ınmad ığı bir sistemde, tarafların soru şturmanın sonucuhakk ında iddia veya savunma imkan ı elinden al ınmaktad ırki, burada sa ğlıkl ı ve tam bir muhakemeden söz edilemez.Her ne kadar usul ve süresi kanunda belirtilmemi ş ise de, kanımcaherhangi bir şekilde iddianamenin mahkemeye verildiğinden haberdar olan mü şteki/mağdur-suçtan zarar görentaraf ile şüpheli, müdafii ve/veya temsilcileri mahkemeye görüşve delil sunarak iddianamenin kabul veya iadesi yönündehukuksal çaba sarf edebilirler.CMK m. 25/2'ye göre, sonradan ortaya ç ıkan veya öğrenilensebeplerle duru şma veya inceleme bitinceye kadar da lıfikimin reddiistenebilir. Ancak bu istemin, ret sebebinin öğrenilmesindenitibaren yedi gün içinde yap ılması şarttır. Uygulamada budüzenleme suiistimal edilmektedir. Oysa çok önemli, dahasonra da ileri sürülebilmeli. Burada ayr ıca süresinde ilerisürülmeme CMK m. 31/1 ve duru şmay ı uzatmak amac ıylayap ılan ret taleplerinin kabul edilmeyece ği m. 31/3'te düzenlenmiş.Oysa bu tür ret nedenlerinde süre ko şulu aranmamal ıveya kovuştura bitinceye kadar ileri sürülebilmeli. Yasakl ılıknedenleri ise CMK m. 289 nedeniyle Yargıtay'ca da dikkateal ınabilmeli. Tarafs ızlığı tehlikeye dü şüren nedenlerin varl ığıhalinde, bu nedenin varl ığı yanmda ayr ıca hakimin tarafsizlığınıetkileyebilecek nitelikte olu şu yeterli bir güvencedir veYarg ıtay' ın ispatla ilgilenmemesi için de kovu şturma bitinceyekadar ileri sürülebilmelidir.CMK m. 30/1'deki, "Hakim, yasakl ı lığın ı gerektiren sebepleredayanarak çekindiğinde; merci, bir ba şka hükimi veya mahkemeyidavaya bakniakla görevlendirir." Hükmü yerinde olmay ıp, bununda t ıpkı hakimin tarafs ızlığını tehlikeye dü şüren nedenedayal ı çekinmede (=istinkafta) oldu ğu gibi, merci tarafmdandenetlenmesi gerekirdi. Kanun değiştirilerek, bu durumda daçekinme nedeninin varl ığı merci tarafindan ara ştırı l ıp, saptanmaiive soyut iddia ile yetinilmemelidir. Hakim, çekildi ği zaman,eğer çekilme sebebini yasakl ılık nedenine dayand ır ıyorsadenetimi yok ve yerine ba şkas ı atamyor. Bu olmas ı mümkün34