Błogosławiony ANDRZEJ BOBOLA Towarzystwa Jezusowego. Życie

zekomo uciśnionego odszczepieństwa, zyskując w ten sposób
większość w szeregu sejmików a zwłaszcza w trybunale
wileńskim. W czasie rokoszu Zebrzydowskiego, szlachta
województw wołyńskiego, bracławskiego i kijowskiego
opracowała
Lewicki Kazimierz, Sprawa unji Kościoła wschodniego z rzymskim
w polityce dawnej Rzplitej (Sprawy Narodowościowe, Warszawa 1933, R.
VII, n. 5, str. 491—508; n. 6, str. 650—671), — co zbija Andrusiak Mikołaj,
zob. Kwartalnik Historyczny, Lwów 1934, R. 48, z. 2, str. 348—349;
Chodynicki, Kościół prawosławny, str. 263—315.
l
) Likowski, Dzieje Kościoła Unickiego na Litwie i Rusi w XVIII i
XIX wieku, Poznań 1880, str. 1.
2
) Lewicki Kazimierz, Książę Konstanty Ostrogski a unja brzeska
1596 r., Lwów 1933, łącznie z uwagami, jakie poczynił Andrusiak Mikołaj,
zob. Kwartalnik Historyczny, Lwów 1933, R. 47, z. l, str. 650—656.
Chodynicki, Kościół prawosławny, str. 315—322.
i uchwaliła w 1606 r. pod Sandomierzem projekt konstytucji,
likwidującej unję i żądała jej zatwierdzenia i oficjalnego
ogłoszenia przez Króla Zygmunta III: „Religja grecka, iż
zdawna prawa swoje ma, od wielu królów polskich i Wielkich
Xiążąt Litewskich poprzysiężona i wcale nienaruszona aż do
szczęśliwego panowania naszego była, teraz, iż przez
Metropolita i Władyków, którzy posłuszeństwo Ojcu
Papieżowi Rzymskiemu oddali, odmianę odniosła i odnosi, ad
suum statum przywracamy i według praw ich wcale
zostawujemy. Metropolitę i Władyków, którzy do tego
przyczynę dali, z ich miejsc degradujemy i prywilegja na te
beneficja im dane, kasujemy... a na potem wakantje cerkiewne
i majętności do tych cerkwi należące, które są nadane, mają
być rozdane ludziom narodu szlacheckiego tejże wiary greckiej
i posłuszeństwa Patryjarszynego, obywatelom tamecznym,
przez wolną ich elekcję”. 1 ) Podpisanie tej konstytucji przez
króla równałoby się kompletnemu zlikwidowaniu unji,
redakcja zaś projektu świadczy o natężeniu propagandy i
walki, jaką prawosławni prowadzili.
W 1608 r. zmarł kniaź Ostrogski. Kierownictwo akcji
przeciwunijnej przejęły w spadku po nim bractwa cerkiewne, z
107