Błogosławiony ANDRZEJ BOBOLA Towarzystwa Jezusowego. Życie

zwali go „duszochwatem”, katolicy „łowcą dusz” i „apostołem
Pińszczyzny.” Proporcjonalnie do owoców jego pracy misyjnej i
wzięcia, jakiem się cieszył wśród ludności katolickiej, wzrastała
u zwolenników prawosławia nienawiść do jego osoby i żądza
zemsty za liczne nawrócenia na katolicyzm. Nierzadko zdarzało
się, że na widok Andrzeja, odwiedzającego chaty wieśniaków
katolików, wybiegały na drogę dzieci schizmatyków i obrzucały
go obelgami a nawet błotem. 3 )
Według Brzozowskiego miał Bobola w 1653 r. pracować
przez krótki czas w Smoleńsku. Za czasów Brzozowskiego
istniało podobno w archiwum prowincji pisemne zlecenie Jana
Szyłpy T. J. z 11 grudnia 1653 r., w którem tenże, ustępując z
urzędu rektora, informował swego następcę Jana Czyżewskiego
o stanie zdrowia Andrzeja i o potrzebnych mu lekarstwach.
Powołując się na nieznany również obecnie, rękopis rektora
kolegjum połockiego, Stanisława Przygockiego, opowiada
1 ) S. R. C. 1739, Sum. n. 3, str. 22—23, § 12, 14, 21; Sum. n. 4, str.
34―35, § 15; str. 61, § 194.
2
) Tamże, Sum. n: 3, str. 25—30, § 31, 34, 50―52, 68—70.
3
) Tamże, Sum. n. 3, str. 29, § 67; n. 4, str. 46—50, § 83, 90, 123.
Brzozowski o pobycie Andrzeja w Połocku, skąd po
zajęciu miasta przez Moskali, pod wodzą Szeremeta, miał
on wraz z innymi udać się pieszo do Wilna a później do
1
Pińska. ) Wiadomości te posiadają pewną dozę
prawdopodobieństwa, z tym wyjątkiem, że częściowa
emigracja Jezuitów z Połocka miała miejsce nie w 1654,
ale w 1653 r.
131
2 ) Wobec tego pobyt Boboli w Połocku
przypadałby na 1653 r.
W lipcu 1655 r. brał Bobola udział w kongregacji
prowincji w Warszawie, 3 ) skąd wyjechał do Wilna, ponownie
przeznaczony do pracy w kościele św. Kazimierza. 4 ) Niedługo
po jego przybyciu nastały dla Wilna bardzo ciężkie czasy.
Moskale, którzy wystąpili przeciw Polsce pod pozorem
wsparcia Chmielnickiego, uważali je za bardzo ważny punkt
strategiczny i skierowali na Wilno swe oddziały. Tymczasem
miasto, zdradzone przez Janusza Radziwiłła, pozbawione
odpowiednich fortyfikacyj i załogi, zdane było wyłącznie na