Błogosławiony ANDRZEJ BOBOLA Towarzystwa Jezusowego. Życie

Kijowie i wo wsiej Biełoj Rusi za Dnieprom kostełom i
papieżanom, także i unjeje i unjatom, otniud nikoły ne byt.” 3 )
Na 18 punktów ugody zborowskiej dziewięć dotyczyło unji i
jezuitów. 4 ) W 1650 r. wołali znów kozacy „Unia omnium
malorum origo... prosimy, aby była penitus zniesiona, tak w
Koronie Polskiej, jako i W. X. Litewskiem”, 5 ) a Chmielnicki,
pozostawienie przez rząd unji przy jej dawnych prawach,
ogłasza jako powód nowego buntu. 6 )
7. — Rzecz zupełnie zrozumiała, że głównymi
promotorami a może i autorami tych „pokornych suplik” byli
duchowni prawosławni, którzy, idąc w ślady patrjarchy
Paizjusza przez cały czas buntu Chmielnickiego, byli sprężyną
działającą.
1 ) Michałowski, Księga pamiętn., str. 375—376.
2 ) Punkta supliki wojska zaporoskiego do króla, Pereasław luty 1649,
Michałowski, Księga pamięta., n. 101, str. 366—367.
3 ) Zapyska djaka Hryhorija Kunakowa, marzec 1649, Akty J. Z.
Rossji. T. III, n. 243, str. 288.
4 ) Kubala, Ossoliński, str. 361—376.
5 ) Pokorne petita wojska zaporoskiego do króla i Rzpltej 1650,
Michałowski, Księga pamiętn., str. 586—588, 594—595.
6 ) Chmielnicki do wojewody wołyńskiego 1. XI. 1650, Lipiński,
Krzyczewski, str. 543—545.
Kozak Jarema Konczewski zeznał 29 lipca 1648 r., że
popi prawosławni popierają kozaków; między innymi władyka
łucki, Atanazy, posłał Krzywonosowi proch i kule, a władyka
lwowski Arsenjusz Żeliborski, dostarczył kul i trzy beczki
prochu. 1 ) W województwie ruskiem w 1648 r. popi dolińscy,
jak Wasil z Jezierzan, Korytko i Żukowski z synem, dowodzili
bandami zbuntowanej czerni. Pop Iwan z Grabówki ze swą
watahą zrabował zamek królewski w Bereźnicy i dwór Pawła
Gziedzińskiego w Zborze oraz zameczek Grzegorza
Przyłuskiego w Studziance. 2 ) Popi pośredniczyli między
Chmielnickim a szlachtą i mieszczaństwem ruskiem, inni
zapraszali na kwatery oddziały kozaków i oddawali się
Chmielnickiemu pod opiekę. W polskich relacjach stale
napotyka się wyrażenie „popi conspiratores”, których
120