Błogosławiony ANDRZEJ BOBOLA Towarzystwa Jezusowego. Życie

przemocy. W latach 1648—1655 obrócili kozacy w perzynę
około 30 klasztorów i placówek dominikańskich i
wymordowali 95 zakonników. 2 )
Najwięcej może ucierpieli Jezuici. Z prawdziwą grozą
słuchano listu ks. Dominika Zasławskiego w czasie sejmu
konwokacyjnego w Warszawie: „Jako w kościołach wielkie
nieuszanowanie samego Boga, a osobliwie w kościele
jezuickim w Winnicy, gdzie wyrzuciwszy Najśw. Sakrament
nogami deptali, a kielichami do siebie, poubierawszy się w
aparamenty kościelne, gorzałkę pili; kapłanów okrutnie
pomordowali, nawet i trupów z grobów dobywając, a
rozsiekawszy je w sztuki, psom rozciskali.” 3 ) Placówki
jezuickie w Perejasławiu, Kijowie, Ksawerowie, Ostrogu,
Łucku, Barze i inne zniszczono i zburzono. W różny sposób
poginęli z rąk kozaków jezuici, Mateusz Przasnyski w
Perejasławiu (1648), Marcin Parczewski w Brodach (1648); z
kolegjum w Nowogródku Sebastjan Rogoziński, Walenty
Zaborny, Tomasz Szmuniewski, Krzysztof Miszkiewicz, Piotr
Dunin, Adam Odolanowski i Walentyn Koszowicz (1648); w
Czernichowie Seweryn Chomętowski i Jan Szeremski .(1648),
w Kijowie Stanisław Śmiałkowicz, na Polesiu Maciej Pławicki
(1648), w Ksawerowie Walenty Radymiński, Walenty
Stopecki, Adam Panderkowicz (1648), Jakób Żmijewski
(1651); w Ostrogu Szymon Dębowski, Abraham Boruchowski,
1
) Dubiecki Marjan, Dwie chwile z dziejów polskiej kolonizacji na
Niżu (1638, 1648), Przegląd Powszechny 1890, T. 27, str. 201—209, 381;
Wołyniak, Wykaz klasztorów dominikańskich prowincji ruskiej, Cz. II,
Kraków 1923.
2
) Barącz Sadok ks., Rys dziejów zakonu kaznodziejskiego w Polsce,
Lwów 1861, T. I, str. 293—410.
3
) Diarjusz konwokacji warszawskiej od 16 lipca do 1 sierpnia 1648
r. odprawiającej się. Michałowski, Księga pamiętnicza, n. 54, str. 112—113;
Diarjusz podróży do Pereasławia przez Miaskowskiego Wojciecha,
Michałowski, Op. cit., n. 103, str. 373.
Piotr Gołębiowicz, Grzegorz Trembecki, Paweł Szostak
(1648), Albert Kukawski (1649), Marcin Białochowski (1655),
Melchior Michałowski (1660); w Łucku Stanisław Sokołowski,
Stefan Przedborski (1648); w Winnicy Maurycy Paczarowski
123