Błogosławiony ANDRZEJ BOBOLA Towarzystwa Jezusowego. Życie

565.
4
) Kochowski a Kochow Vespasianus, Annalium Poloniae Climacter
secundus, L. III, str. 197 i nast.
5
) „Wśród starszyzny kozackiej licznie jest reprezentowane
duchowieństwo prawosławne przez swych synów, noszących zwykle
charakterystyczne przezwiska „popowiczów”, Lipiński, Krzyczewski, str.
270.
6
) Kubala, Wojna Brandenburska, str. 146—149.
7
) Chmielnicki do Wasyla Kikina z Czechryna 14. III. 1657, Akty J.
Z. R., T. III, n. 379, str. 600-601.
2. — W miesiącach letnich 1652 r. przybył Andrzej po
raz drugi do Pińska, gdzie z niedługiemi przerwami, przebywał
aż do końca swego życia. Przez cały ten czas pełnił on
obowiązki kaznodziei w kościele św. Stanisława i misjonarza
w okolicy. 1 ) Warunki pracy misyjnej na Polesiu były
podówczas bardzo ciężkie. W żywych kolorach odtworzyli je
w 1621 r. misjonarze jezuiccy, którzy na wezwanie biskupa
łuckiego, Andrzeja Lipskiego, przeorali w tym czasie pas
Pińszczyzny w promieniu mniej więcej 40 km. od Pińska. 2 )
Bezsprzecznie wciągu trzydziestu lat wiele zmieniło się tam na
lepsze, z relacyj jednak, jakie się z czasów pracy misyjnej
Boboli przechowały, przekonać się można, że wiele
wiadomości z opisu z 1621 r., odpowiada stosunkom
religijnym i terenowym, jakie panowały w Pińszczyźnie, w
chwili, gdy Andrzej rozpoczął tam działalność misyjną.
Jedną z największych może trudności była bezdrożność
okolicy, zwłaszcza na południe od Pińska. Ludność skupiała
się w wioskach, wzniesionych na wydmach piaszczystych,
otoczonych lasami i bagnami i pędziła w nich życie,
prawdziwie „leśnych ludzi”. Stan religijny był wprost
opłakany. Katolicy, rozrzuceni wśród schizmatyków,
przyjmowali ich formy religijne, poza chrztem, niedbali o inne
Sakramenta, w prawdach wiary zupełnie nieuświadomieni.
Jedyną ich modlitwą były słowa „Hospody pomyłuj”, jedyną
praktyką, jaką objawiali swój katolicyzm, było powstrzymanie
się od mięsa i to w sobotę! W naiwności swej hołdowali
licznym przesądom i zabobonom. W niedzielę i święta
zjeżdżali się tłumnie w Pińsku, gdzie w najlepsze odbywał się
128