Błogosławiony ANDRZEJ BOBOLA Towarzystwa Jezusowego. Życie

najdawniejszych czasów rozpowszechnione po całym świecie,
widniejące już na bizantyjskich monetach, na chorągwiach tureckich,
na flagach wojennych okrętów Turcji, Egiptu, czy Trypolisu, 2 ) nie
jest godłem w Polsce wymyślonem, ale może od obcych
zapożyczonem i jako godło herbowe u nas zastosowanem. 3 ) Nie
dowodzi to wszakże, że Leliwa, jako herb „nie w Polsce się naszej
urodził, ale z cudzych krajów przybysz”, jak tego pragnie Niesiecki.
Jak zaś kruche są podstawy tego twierdzenia okazuje się
to z rozbieżności zapatrywań naszych starych heraldyków na
1
) Niesiecki, Korona Polska, T. I, str. 110; T. III, str. 67—68.
2
) Berndt Christian, Hauptstücke der Wappenwissenschaft. I Abt.:
Das Wappenwesen der Griechen und Römer, Bonn 1841, str. 132, 254.
3
) Małecki Antoni, Studya heraldyczne, Lwów 1890, T. II, str. 151—
153.
temat protoplasty polskich Leliwitów. Według Długosza herb
Leliwa pojawił się w Polsce za czasów Władysława I Hermana
(1079—1102). Pierwszy począł się nim pieczętować
Spicymierz, który po przyjściu do Polski z nad Renu, miał za
herb Ogniwo, ale z biegiem czasu wszedł w ścisłe związki z
tym rodem polskim, który Leliwą się szczycił i porzuciwszy
Ogniwo, Leliwę za swój herb przyjął. 1 ) Widoczna w tem
oczywista sprzeczność. Jeśli Spicymierz przyszedł do Polski z
Ogniwem, które dopiero tutaj zamienił na Leliwę, to albo
Leliwa jest herbem polskim, albo Spicymierz nie jest
protoplastą polskich Leliwitów, skoro został przez nich do rodu
i herbu przyjęty. Sprzeczność widoczna i w tem, że, według
Długosza, Spicymierz jest praojcem rodu Leliwitów, a
równocześnie Leliwici istnieją w Polsce przed jego
przybyciem. Zanotowany przez Długosza czas przyjścia
Spicymierza do Polski, poddał krytyce Paprocki: 2 )
„O klejnocie Leliwa, o którym to twierdzą, że
przyniesion ex Rheni partibus i przodka, który tu przyjechał
mienią być Spicymierza nazwiskiem i czas przyjścia jego
okazują w r. 1082... Spicymierza opowiadają privilegia dawne,
który za panowania Władysława napierwszego króla dał wieś
arcybiskupowi gnieźnieńskiemu... Marcinowi, Spicymierz od
264