HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

92), Kerkeosiris (Soucih'on, p. 111), Myeris (iJeroºn tou' Souvcou [hier kan ook het
hoofdheiligdom van Souchos in Arsinoe bedoeld zijn], p. 123), Ptolemais Arabon (Souciei'on,
p. 153), Soknopaiou Nesos (naam onbekend, pp. 167-168), Tebtynis (Soucei'on, p. 184).
Voor de uitgevers lijkt de suggestie dat de naou' Souvcou zich in de gouwhoofdstad bevond,
de meest voor de hand liggende. Ze voegen er echter dadelijk aan toe dat ook in
Soknopaiou Nesos een naov" verbonden was aan de tempel van het dorp en doen dus geen
definitieve uitspraak 320 .
In zijn behandeling van de religie in het Fajoem in de Grieks-Romeinse tijd is Rübsam
onduidelijk over tekst XI 321 : "Wenn man mit den Herausgebern der Merton-Papyri die Angabe
in einem Brief vom Jahre 57 n. Chr.: eij" thºn eujsevbeian táoíu' naou' Souvcou auf
Soknopaiou Nesos bezieht, so gilt die Aufforderung zur Festtagsgabe dem Suchos von
Soknopaiou Nesos, der dort im Soknopaiostempel seine eigene Kapelle, die mit naov"
bezeichnet wurde, hatte." Maar de uitgevers van tekst XI geven uitdrukkelijk aan dat een
verband tussen eij" thºn eujsevbeian táoíu' naou' Souvcou en Soknopaiou Nesos helemaal
niet zeker is 322 .
r. 8-10: Uit de context is duidelijk dat de hier vermelde klassen (JRwmaivou" kaiº
&Alexandrei'" kaiº katoikou'nta" ejn tw'i jArsinoi?thi) normaal vrijgesteld waren van de
"eujsevbeia tou' naou' Souvcou". Dat is niet ongewoon, want Romeinse en Alexandrijnse
burgers genoten vrijstelling van de hoofdelijke taks en hadden recht op nog een reeks
andere privileges 323 . Daarbij komt nog dat Souchos een typisch Egyptische godheid was en
we zouden toch eerder verwachten dat Grieken en Romeinen vrijgesteld waren van
bijdragen aan heiligdommen van Egyptische godheden 324 . Het is mogelijk dat, als gevolg van
de zware economische terugval van Egypte en meer bepaald in de Arsinoïtische gouw in de
tijd van Nero, ook de geprivilegieerde klassen werden aangesproken voor financiële
bijdragen 325 .
320
J.W.B. BARNS - H.I.BELL - B.R.REES (1959), in P. Mert. II 63, p. 44 opm. bij r. 6. Voor het uitgesproken
religieus karakter van het Fajoemdorpje Soknopaiou Nesos, cf. J. FRANCE (1999), p. 40.
321
W.J.R. RÜBSAM (1974), p. 168.
322
J.W.B. BARNS - H.I.BELL - B.R.REES (1959), in P. Mert. II 63, p. 44 opm. bij r. 6.
323
Cf. deel 2.5.1.3.1.
324
J.W.B. BARNS - H.I.BELL - B.R.REES (1959), in P. Mert. II 63, p. 42. Cf. J.L. WHITE (1986), p. 141.
325
De economische laagconjunctuur met zijn desastreuze gevolgen voor de bevolking van Egypte werd in
extenso onderzocht door H.I. BELL (1938), pp. 1-8, cf. vooral p. 8. Er is o.a. sprake van de bijna totale
depopulatie van zes dorpjes in de Arsinoïtesgouw (SB 7462 [55-60 n. C.]) en van twee lijsten (P. Corn. 24
[Philadelphia, 56 n. C.] en P. Ryl. inv. 823 [Philadelphia, 57 n. C.]) waarin een heel aantal mensen worden
opgesomd die gevlucht zijn omdat ze geen taksen meer konden betalen. Cf. H.I. BELL (1938), pp. 6-7. De
economische situatie in het Fajoem (en ook in Oxyrhynchus trouwens, cf. H.I. BELL (1938), pp. 5-6 en P. Oxy. II
284, 285, 393 en 394, alle rond het jaar 50 n. C.) was dus erg slecht in de tijd van Pompeius Niger. Cf. ook J.W.B.
BARNS -H.I.BELL - B.R.REES (1959), in P. Mert. II 63, p. 42; N. LEWIS (1983), p. 164; J.L. WHITE (1986), p.
141.
112