HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

Hoewel geen enkele van de moderne vorsers ook maar één probleem ziet in de vertaling van
missicius door veteraan zonder meer 770 , moet eerlijkheidshalve gewezen worden op SB VI
9636 (136 n. C.). Daar noemt de afzender, Valerius Paulinus qui et Ammona zichzelf
missicius terwijl hij nog een jaar dienst moet doen. De hypothese dat missicii op die
veteranen slaat die na hun honesta missio nog vijf jaar onder de wapens blijven (en dat
Pompeius Niger dus niet tot de betrokkenen behoort van de rechtszaak), is dus niet geheel
af te wijzen 771 . Maar ILS 2321 (…militis missici veterani leg. VIIII Hispanies, hic ossa sita
sunt) maakt de band tussen missicius en veteranus erg waarschijnlijk.
Misschien gebruikte niet elke inwoner (zeker in private context, zoals in SB VI 9636) iedere
term op ieder ogenblik op de juridisch correcte manier. Misschien veranderde de betekenis
van de term ook doorheen de eeuwen. Alleszins lijkt het me niet gerechtvaardigd om te
stoppen met mijn argumentatie omwille van SB VI 9636, zeker niet wanneer men mijn
positieve argumentatie ernaast legt.
1.3.3 Positieve argumentatie
1.3.3.1 Datering
De papyri zijn alle te dateren in de eerste dagen van de maand Sebastos van het tiende jaar
van keizer Nero, m.a.w. september 63 n. C. Ook wanneer men de toewijzing van de vijf
nieuwe papyri aan het archief van Pompeius Niger niet aanvaardt (tekst XII is gedateerd op
15 oktober 64), is er nog altijd tekst VII C (P. Yale inv. 1545 C), die gedateerd is op 25 juli 64,
ongeveer een jaar later dan teksten XIII-XV. Pompeius Niger was dus met zekerheid nog in
leven op het moment dat teksten XIII-XV opgesteld werden.
1.3.3.2 Context
Zoals reeds in de inleiding en de uitgaven vermeld, zijn de veteranen misnoegd over het feit
dat de privileges die ze van de keizer ontvangen hebben niet gerespecteerd worden door de
plaatselijke officieren in hun gouwen. In VII.30 (28 april 62) duidt Niger zich aan als "één van
diegenen die de (keizerlijke) privileges kregen" (tw'n toº dovma ejschkovtwn). Deze hapax in
770 Bij wijze van voorbeeld: J. SCHERER (1939), in P. Fouad 21, p. 47 comm. bij r. 10; W.L.
WESTERMANN (1941), p. 25 ("The term missicius shows that they were all veterans"); L. WENGER (1942), p.
367. P. Mich. III 159 n. 1 ("missicium: an early substitute for veteranus"); H. DE KUYFFER (1989), pp. 342-344
geeft een uitvoerige argumentatie en somt al het bronnenmateriaal op.
211