HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

Oxyrhyncha had in de derde eeuw v. C. een minimaal bevolkingsaantal van 1000 à 1200
inwoners 359 . De stad vormde een centrum voor naburige dorpen en mogelijk was
Oxyrhyncha zelfs de belangrijkste stad van de meris Polemon 360 .
De naam jOxuvrugca is afgeleid van jOxuvrugco", de stad waarin Pompeius Niger geboren
werd (voor deze stad, cf. deel 2.1.4.1) 361 . Het dorp werd naar alle waarschijnlijkheid gesticht
en gekoloniseerd door inwoners van Oxyrhynchus 362 . Zoals we straks zullen aantonen is de
'Pompeius' die in de teksten VIII-XII ('het archief van Pompeius') voorkomt, dezelfde als de
Pompeius Niger in de teksten I-VII. Prof. Vandorpe wees me er dan ook op dat Oxyrhyncha
wel eens de woonplaats van Pompeius Niger zou kunnen zijn. Hij was immers afkomstig van
Oxyrhynchus. Bewijzen kan je dit niet, maar het is wel een erg zinvolle hypothese. Het is in
ieder geval zo dat de bestemmeling zich op het moment van de redactie van de papyrus in
Oxyrhyncha bevindt. We komen hier nog op terug in deel 2.5.2.3.2.
2.4.2 Waarom behoren ze tot éénzelfde archief?
De band tussen deze vijf papyri is al langer bekend. De uitgevers van tekst XI hadden ook al
opgemerkt dat tekst VIII, IX en X één geheel vormden met de door hen gepubliceerde tekst.
Zij vinden de band zo vanzelfsprekend dat ze het zelfs niet nodig achten om er een
argumentatie voor te geven 363 . Ook volgens Daris behoeft de 'natuurlijke band' tussen tekst
VIII tot en met XI geen verdere bevestiging 364 . In een artikel van 1984 ten slotte verduidelijkt
Daris waarom tekst XII bij het archief moet gevoegd worden 365 . Ik herneem kort de redenen
waarom deze vijf papyri tot één archief, het 'archief van Pompeius', behoren. Een aantal
aanwijzingen kwamen reeds terloops ter sprake bij de uitgave van de teksten. In hoofdzaak
hebben we drie redenen. De eerste is prosopografisch van aard, de tweede focust op de
datering en het sluitstuk vormt tenslotte de museumarcheologie.
357
Cf. P. PEENE (1987), pp. II, III, X-XII. Op pp. X-XII vind je een lijst van alle bronnen; deze lijst is vollediger dan
de resultaten s.v. 'Oxyrhyncha' op het Gesamtverzeichnis (= http://aquila.papy.uni-heidelberg.de/gvzFM.html).
358
P. PEENE (1987), p. III.
359
P. PEENE (1987), p. III.
360
P. PEENE (1987), pp. IV-V, 11-12, 74-75.
361
Dat wordt bewezen door het Demotisch, want de beide steden worden door eenzelfde Demotisch woord
aangeduid (Pr-Md 3). Cf. P. PEENE (1987), p. 1.
362
Hier zijn een aantal heel sterke aanwijzingen voor, vooral in de onomastiek en in de vergelijking van enkele
cultussen. Cf. P. PEENE (1987), pp. 1-2, 74. Er zijn overigens meerdere dorpjes in het Fajoem die gesticht
werden door kolonisten van Egyptische steden en die dezelfde naam kregen als de stad waaruit de kolonisten
afkomstig waren (Boubastos, Heliopolis). Cf. P. PEENE (1987), pp. 1-2, 74. Cf. ook R. PINTAUDI (1990), p. 103,
die niet alleen een citaat van P. PEENE (1987), pp. 1-2 overneemt en aanvaardt in zijn artikel, maar ook zelf een
papyrus publiceert (pp. 102-104) die de nauwe band tussen Oxyrhyncha en Oxyrhynchus aantoont.
363
J.W.B. BARNS - H.I.BELL - B.R.REES (1959), in P. Mert. II 63, p. 41.
364
S. DARIS (1984), p. 78.
121