HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

2.5 De archiefeigenaar en zijn familie
Eerst geven we algemene informatie over de sociale stratificatie in Romeins Egypte, over het
legioen waarin Pompeius Niger zijn legerdienst volbracht, over de privileges van veteranen
en over de civiele status van de echtgenote en de kinderen van soldaten en veteranen.
In een tweede deel gaan we deze achtergrondkennis gebruiken om, samen met de
informatie uit het archief, het leven van Pompeius Niger en zijn familie te reconstrueren.
2.5.1 Algemene informatie
2.5.1.1 Sociale stratificatie in Romeins Egypte
Grosso modo kan men vijf sociale groepen onderscheiden in Romeins Egypte. In
hiërarchische volgorde zijn dat: Romeinse burgers, burgers van de Griekse poleis, de
metropolitai (een bevoorrechte klasse binnen een metropolis, die een hogere status bezat,
o.a. door een lagere hoofdelijke belasting) en ten slotte de grote meerderheid van de
Egyptische bevolking 373 . Deze laatste twee categorieën werden aigyptioi genoemd. Het
klassenonderscheid in de Romeinse periode was strikter dan tijdens de Ptolemeeën 374 .
2.5.1.2 De legioenen in Romeins Egypte: Legio XXII Deiotariana
Voor een korte en heldere beschrijving van de structuur en hiërarchie van het Romeins leger
verwijzen we de lezer naar R. ALSTON (1995), pp. 20-21 en K. VANDORPE (1999), pp. 70-
71 375 . Hier willen we enkel het volgende vermelden. Het Romeinse leger bestond
hoofdzakelijk uit twee verschillende eenheden. Enerzijds had je de auxiliatroepen, anderzijds
de legioenen. In zowat alle handboeken over het Romeins leger zal je terugvinden dat de
legioenen voorbehouden waren voor Romeinse burgers, de auxiliatroepen voor niet-burgers.
Dit is, zoals we straks zullen zien, een té simplistische voorstelling.
373 N. LEWIS (1983), pp.18-19; R. ALSTON (1995), p. 61; A.K. BOWMAN (1996 2 ), p. 696; W. CLARYSSE (1999),
pp. 67-68. Ook de joden behoorden tot de klasse van de aigyptioi. Cf. W. CLARYSSE (1999), p. 69.
374 A.K. BOWMAN (1996²), p. 696; W. CLARYSSE (1999), pp. 67-68.
375 Structuur, hiërarchie en aantal van de legioenen vind je al even helder bij G.R. WATSON (1969), pp. 21-24.
Voor de vroege keizertijd, cf. vooral p. 23. Voor de uitzonderlijke situatie van Egypte inzake commandostructuur
van de legioenen, cf. G.R. WATSON (1969), pp. 23-24. Verder over aantal van de legioenen in de vroege
keizertijd, cf. G. WEBSTER (1979²), pp. 113-114. Een uitgebreid overzicht van rangen, graden en functies die in
de Egyptische legioenen voorkomen, vind je bij H. DE KUYFFER (1989), pp. 178-203.
127