HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

1.3.1 Inleiding
Ik geef toe dat er nergens een prosopografische verwijzing is in deze papyri naar Pompeius
of één van de leden van zijn familie. De toewijzing van deze papyri aan het archief blijft dan
ook onzeker maar is heel waarschijnlijk.
Eerst zal ik een aantal bezwaren weerleggen die bij de lezer zouden kunnen opkomen
wanneer hij de teksten leest. Daarna zal ik een positieve argumentatie geven, waarbij ik drie
argumenten onderscheid: datering, context en museumarcheologie.
1.3.2 Weerlegging van mogelijke bezwaren
1.3.2.1 Handelen de drie papyri wel over eenzelfde zaak?
C.B. WELLES (1938), passim, U. WILCKEN (1939), passim en L. WENGER (1939), passim,
wisten alledrie nog niet van het bestaan van tekst XIV. Zij dachten dan ook dat de
benadeelden in tekst XIII actieve soldaten waren, een logische conclusie wanneer men enkel
tekst XIII voor zich liggen heeft. Dat zou meteen de toewijzing van tekst XIII aan het archief
onmogelijk maken, daar het document in september 63 werd opgesteld en Pompeius Niger
in 44 n. C. op rust gesteld werd.
Hierin kwam verandering met de publicatie van tekst XIV in P. Fouad 21. Sindsdien is er
maar één moderne vorser die de band tussen tekst XIII en XIV ontkent (en dus volhoudt dat
er in tekst XIII actieve soldaten optreden) 765 . Alle andere commentatoren en ikzelf zijn ervan
overtuigd dat teksten XIII, XIV en XV over éénzelfde zaak handelen en dat het telkens om
veteranen en niet om actieve soldaten gaat. Een korte samenvatting en verwijzingen naar
hun argumentaties, waarover een brede consensus bestaat, vind je in voetnoot 766 . Zelf voeg
ik er nog twee argumenten aan toe. De papyri werden rond dezelfde tijd aangekocht en ik
765
J. SCHERER (1939), in P. Fouad 21, pp. 47-48. Voor mijn kritische bemerkingen t.a.v. zijn stelling, cf. comm.
bij XIV.11.
766
A. SEGRÉ (1940), p. 153: De prefect spreekt in beide documenten tot dezelfde personen en herhaalt dezelfde
dingen. Bovendien past de laatste zin e{kasto" eij" taº ei[dia kaiº mhº gei'sqe ajrgoiv inderdaad veel beter bij
veteranen die terug naar hun gouw trekken dan bij actieve soldaten. Het probleem van de strathgoi'" in tekst
XIII r. 7 lossen de vorsers die nog niet de beschikking hadden over tekst XIV op door te stellen dat de soldaten
die hier hun beklag komen doen, permanent in de chora gestationeerd waren en daar dan onder het gezag van
de gouwstrategen vielen. Veel plausibeler lijkt de interpretatie dat deze strathgoi'" de gouverneurs van de
gouwen waren waar de veteranen zich hebben gevestigd. De meest uitgebreide argumentatie vind je bij W.L.
WESTERMANN (1941), pp. 26-28. Zijn visie wordt overgenomen door L. WENGER (1942), p. 367 ("Einem und
demselben Falle weist hingegen, m. E. mit vollem Rechte, Westermann die beiden Texten zu"), die op pp. 367-
368 de argumentatie van Westermann kort herneemt. Cf. ook A. SEGRÉ (1942/3), p. 569 en S. DARIS (1962), p.
124: "Convinti che i due documenti trattino lo stesso problema…"; H. WOLFF (1986), pp. 99-102; S. LINK (1989),
p. 110; H. DE KUYFFER (1989), p. 346.
209