HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

Romeinse periode nog gebruikte. Hieraan werkte men vooral in staande houding 202 . Nu
wordt in V.2 gezegd dat Fuscus het beroep van zittende wever aanleert. Geen van de twee
voorgaande categorieën kan dus bedoeld zijn.
Een meer geperfectioneerd horizontaal weefgetouw verschijnt in de Romeinse periode, waar
de handwerker steeds zittend aan werkte. Artemidoros van Daldis (eind 2 de eeuw n. C.) is de
eerste literaire bron die melding maakt van dit instrument. Uitsluitend dankzij tekst V kunnen
we 48 n. C. als terminus ante quem bepalen voor de introductie van dit type weefgetouw in
Egypte 203 .
Het is uitzonderlijk dat de weeftechniek die Fuscus aanleert in het contract is opgenomen.
Doorgaans is dat niet het geval in dit soort contracten. Met Wipszycka kunnen we dan ook
concluderen dat Fuscus een ongewone opleiding kreeg en dat de leermeester tot de kleine
groep behoorde van specialisten die over een nieuw type weefgetouw beschikten en ermee
konden werken 204 . De verspreiding van dit type weefgetouw is niet snel gegaan: horizontale
en verticale weefgetouwen zijn tijdens de Romeinse periode naast elkaar blijven bestaan 205 .
r. 4 & 6: De uitgever las op r. 4: o{n kai paravxhmi paramevnonta en op r. 6: ajntiparavxhmi
deº aujtoºn. Hoewel hij correct was in zijn veronderstelling dat paravxhmi naar het werkwoord
parevcw verwees, komen de werkwoordsvormen paravxhmi en ajntiparavxhmi op geen
enkele andere plaats voor 206 .
Youtie ging het gebruik van parevcw - een vaak voorkomend werkwoord in dit soort
contracten - in een aantal parallelpassages na. Hij kwam tot de volgende conclusie: parevcw
wordt steeds gebruikt samen met een lijdend voorwerp in de accusatief, een participium in
de accusatief en een datief bij het participium. Het participium kan weggelaten worden en
dan hangt de datief rechtstreeks van het werkwoord parevcw af. De accusatieven stonden er
al in de lezing van de uitgever (resp. o{n en aujtoºn), in r. 4 staat ook het participium
(paramevnonta), in r. 6 is het weggelaten (en moet de datief dus rechtstreeks van parevcw
afhangen. De datief bekomen we door paravxh/ mi (= parevxh/ moi) te lezen i.p.v. paravxhmi
201 E. WIPSZYCKA (1965), pp. 49, 50.
202 E. WIPSZYCKA (1965), pp. 49, 50.
203 E. WIPSZYCKA (1965), pp. 49-50.
204 E. WIPSZYCKA (1965), p. 50.
205 De verdere evolutie van de weefgetouwen vind je bij E. WIPSZYCKA (1965), p. 50 e.v.
206 J. SCHERER (1939), in P. Fouad 37, p. 97, opm. bij r. 4. Scherer dacht aan een eerste persoon enkelvoud
futurum van parevcw, maar zoals H.C. YOUTIE (1949), pp. 212-213 opmerkt, is het bijzonder vreemd dat: "We
are thus asked to believe that new MI-verbs were being coined at a time when the few remaining verbs of this
type were struggling against extinction." Bovendien maakt de nergens geattesteerde vertaling van Scherer voor
parevcw "garder, retenir" zijn interpretatie nog minder waarschijnlijk. W.L. WESTERMANN (1948), p. 30 (cf. ook
n. 69) behoudt de lezing paravxhmi maar denkt dat de werkwoordsvorm op paravgw teruggaat. Niet alleen komt
paravgw nergens voor in dit soort contracten, ook het raadsel van de vreemde futurumvorm op -mi blijft
onopgelost. H.I. BELL (1941), p. 35 interpreteert mi correct als een datief (cf. supra, kritisch apparaat), maar
75