HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis
HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis
HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Het zal de lezer die tekst VII B zelfs maar vluchtig leest dadelijk opvallen dat de aangifte van<br />
Pompeius Niger allesbehalve een doorsnee aangifte is. Pompeius Niger registreert enkel zijn<br />
eigendom, niet zichzelf of zijn familie. De aangifte van de leden van het gezin is echter<br />
essentieel in een censusaangifte, aangezien het de gegevens voor de hoofdelijke taks<br />
oplevert. We gaan straks dieper in op het vreemde karakter van de aangifte van Pompeius<br />
Niger.<br />
3.1.2 Wat gebeurde er met de aangiftes?<br />
De aangiftes werden normaal gezien gericht aan de strateeg of de basilikos grammateus 540 .<br />
Wanneer de aangifte ontvangen werd in het kantoor plaatste men aan de bovenkant van de<br />
papyrus een paginanummer en de linkerkant werd geplakt tegen de rechterkant van de<br />
vorige aangifte. De reeks papyri die zo ontstond en dus over één persoon handelde, werd<br />
opnieuw een nummer gegeven en opgeborgen in de archieven 541 . Het bureau van de<br />
strateeg of van de basilikos grammateus stuurde dan een kopie van de censusverklaring<br />
naar de klerk van het dorp, de stad of het stadsdistrict van de persoon die de aangifte deed.<br />
In deze lokale bureaus werd dan o.a. een lijst opgesteld van de jongeren die vóór de<br />
volgende provinciale census veertien jaar zouden worden. Vanaf dat moment moesten ze<br />
immers de hoofdelijke belasting betalen (cf. infra).<br />
3.1.3 Het doel van de census<br />
Algemeen wordt aangenomen dat de census een nauwe band had met het systeem van de<br />
hoofdelijke taks 542 . We hebben echter geen enkele informatie van bovenuit, d.w.z. er is niet<br />
zo iets als een tekst uit de Oudheid die netjes alle aspecten van de census voor ons<br />
uitlegt 543 . Een efficiënte belastingophaling kan alleszins niet het enige doel zijn, want in de<br />
censusaangiftes worden personen aangegeven die boven 62 jaar oud zijn (boven die leeftijd<br />
moesten Egyptenaren geen taks meer betalen) en ook vrouwen, die eveneens vrijgesteld<br />
waren van de hoofdelijke taks 544 . Het feit dat de cyclus echter precies veertien jaar bedraagt<br />
(de leeftijd waarop Egyptenaren volwassen en belastingplichtig werden 545 ), wijst echter weer<br />
op fiscale doeleinden 546 .<br />
540 W.E.H. COCKLE (1984), p. 120; N. LEWIS (1983), p. 157.<br />
541 N. LEWIS (1983), p. 157.<br />
542 R.S. BAGNALL - B.W. FRIER (1994), pp. 10, 27.<br />
543 R.S. BAGNALL - B.W. FRIER (1994), p. 26.<br />
544 R.S. BAGNALL - B.W. FRIER (1994), p. 27.<br />
545 N. LEWIS (1983), p. 158.<br />
546 N. LEWIS (1983), p. 157; R.S. BAGNALL - B.W. FRIER (1994), p. 27.<br />
162