HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

een deel - het andere deel is niet bewaard - van een tweede kopie van de officiële notulen
van een rechtszitting betreffende de zaak waarover in XIII een privé-verslag is opgemaakt.
De papyri komen in heel wat werken over het Romeins leger ter sprake omdat ze van
kapitaal belang zijn voor de studie van privileges van veteranen. Heel wat onderzoekers
denken dat de privileges van alle veteranen (legioenen, auxilia en vloot) volledig of bijna
volledig dezelfde waren 689 . De conclusie dat privileges van veteranen (tenminste in 63 n. C.)
verschilden naargelang de troepeneenheid waarin veteranen gediend hadden, is m.i. moeilijk
te omzeilen wanneer men deze drie papyri leest 690 . Ik heb reeds elders over deze materie
gesproken (cf. deel 2.5.1.3), maar kon geen algemene regel formuleren. Eén element
betreffende de privileges moet niettemin benadrukt worden en zal straks in de argumentatie
terugkeren: de veteranen in deze papyri komen bij de prefect hun beklag doen dat een
aantal privileges die door de keizer verleend zijn (cf. XV.10: hJ cavri" tou' kurivou) niet
gerespecteerd worden door de strategoi in de chora.
Aangezien ik pas recent ontdekt heb dat deze drie papyri deel uitmaakten van het archief,
kon ik geen tekstuitgave meer verzorgen met commentaar tot in het kleinste detail. Ik zal wel
alle technische gegevens over de papyrus weergeven, een correcte tekstuitgave, een kritisch
apparaat waarin alle gerechtvaardigde verbeteringen zijn opgenomen en een vertaling. In de
commentaar zal ik alle elementen aangeven die onmisbaar zijn voor een juist begrip van de
tekst. Bijzondere aandacht in de commentaar ging naar de informatie die relevant is voor de
argumentatie in deel 1.3.
689 Bij wijze van voorbeeld: R. ALSTON (1995), pp. 60-61 die overigens in n. 23 uitdrukkelijk aangeeft dat precies
deze drie papyri problemen opleveren voor zijn argumentatie; G. WESCH-KLEIN (1998), p. 191 met referenties
naar andere auteurs. De bronnen spreken volgens deze vorsers steeds over "veteranen" tout court zonder de
eenheid te specificeren, wat er dan op zou wijzen dat alle veteranen dezelfde privileges kregen.
690 Waarbij ik enkele recente commentatoren volg: F. MITTHOF (2000), p. 387 n. 39; S.A. PHANG (2001), p. 65.
In dit verband kunnen we ook wijzen op L. WIERSCHOWSKI (1984), p. 103, die stelt op basis van andere
gegevens dan deze drie papyri, dat de auxiliaveteranen vanaf het ontslag uit het leger sterk benadeeld werden
t.a.v de legioensoldaten.
192