HET ARCHIEF VAN LUCIUS POMPEIUS NIGER - E-thesis

Commentaar:
r. 1: De strateeg van de Oxyrhynchytische gouw Tiberius Claudius Ammonius is ons verder
enkel bekend uit P. Oxy. II 260 r. 3 en 10 (= M. Chr. 74 r. 3 en 10), gedateerd op 3 juli 59 217 ,
waar hij voluit strathgov" kaiº ejpiv tw'n prosovdwn heet 218 . In de eerste drie eeuwen van de
Romeinse overheersing van Egypte bleef de strateeg onbetwistbaar de belangrijkste
vertegenwoordiger van de centrale regering op gouwniveau. Heel wat documenten m.b.t.
belasting, administratie of juridische zaken passeerden via hem 219 . Wat ons hier vooral
interesseert zijn de juridische taken van de strateeg, omdat ik het vreemd vind dat een
Romeins burger zich tot de strateeg wendt, die in principe geen juridische bevoegdheid over
hem had (cf. deel 2.5.1.3.1). De juridische rol van de strateeg is door Witt onderzocht 220 ,
maar zijn werk was voor mij enkel in een samenvatting van zeven regels toegankelijk. Witt
concludeert dat de strateeg geen onafhankelijke juridische bevoegdheid had. In het
merendeel van de gevallen waar de strateeg als rechter optreedt, is het duidelijk dat hij dit
doet via delegatie van de prefect. In de andere gevallen kan zijn optreden in geschillen
worden verklaard als een uitbreiding van zijn administratieve bevoegdheid 221 . Het is
onduidelijk in welke categorie tekst VI moet geplaatst worden.
r. 2: De uitgever dacht hier Pamishvou te lezen, maar deze gensnaam of cognomen
Pamishvou komt elders nergens voor en Van 't Dack verbeterde de lezing Pamishvou tot
Pomphivïou 222 .
r. 4-5: Onduidelijk is wat ejx ajgrou' precies betekent. Is het 'vanop zijn akker' of eerder 'vanuit
het platteland'? Op basis van een onduidelijk gefundeerde keuze de eerste uitdrukking
kiezen en daarmee concluderen dat Pompeius Niger een 'farmer' was is onjuist 223 .
r. 10-11: De uitgever liet deze plaats open en meende dat de lacune een plaatsaanduiding
bevat 224 . Clarysse stelt voor th'" aan te vullen, een m.i. eenvoudige en plausibele hypothese.
Je krijgt dan plhsivon th'" dekavth". In de bronnen vinden we een wijk in Oxyrhynchus die
217
P.W. PESTMANN (1967), uitneembare tabel.
218
J.E.G. WHITEHORNE (1978), p. 170 n° 20. G. BASTIANINI - J.WHITEHORNE (1987), p. 88.
219
J.E.G. WHITEHORNE (1988), p. 599.
220
P.D.M. WITT, The judicial function of the Strategus in the Roman Period, Unpublished Ph. D. thesis, Duke
University 1977. Verdere informatie is moeilijk te vinden. De korte schets van het ambt van de strateeg in de
Julisch-Claudische periode van J.E.G. WHITEHORNE (1988), pp. 605-606 bevat niets relevant over de vraag
naar zijn juridische bevoegdheden.
221
P.D.M. WITT apud J.E.G. WHITEHORNE (1988), p. 605.
222
E. VAN 'T DACK (1987), p. 334.
223
B.W. JONES - J.E.G. WHITEHORNE (1983), p. 148 n° 2960.
224
J. SCHERER (1939), in P. Fouad 28, p. 71, opm. bij r. 11.
80