Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje
Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje
Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Inleiding<br />
(Uitgangspunt<strong>en</strong>, vraagstelling<strong>en</strong>,<br />
doelstelling<strong>en</strong>, terreinatbak<strong>en</strong>ing)<br />
"The very individuals who, not without hesitoUon, have committed themselves to the<br />
adv<strong>en</strong>ture of f<strong>en</strong>ol transplantation in man are the (irst to odmit how difficult it is ra<br />
be ceftain that ane is {of/owing the proper road in this regard"<br />
1 INLEIDING<br />
De transplantatieg<strong>en</strong>eeskunde heeft de laatste veertig jaar meer <strong>en</strong> meer e<strong>en</strong> plaats<br />
veroverd binn<strong>en</strong> het g<strong>en</strong>eeskundig handel<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> veelvoud aan organ<strong>en</strong> <strong>en</strong> weefsels<br />
kan van de <strong>en</strong>e m<strong>en</strong>s overgeplaatst word<strong>en</strong> naar de andere m<strong>en</strong>s. Met wissel<strong>en</strong>d<br />
succes zijn teg<strong>en</strong>woordig hart, long<strong>en</strong>, lever, pancreas, dunne darm, nier<strong>en</strong>,<br />
bloed <strong>en</strong> bloedbestanddel<strong>en</strong>, be<strong>en</strong>merg, huid, be<strong>en</strong>der<strong>en</strong>, z<strong>en</strong>uw<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoornvliez<strong>en</strong><br />
te transplanter<strong>en</strong>. Met name door de sterk verbeterde medicam<strong>en</strong>teuze<br />
therapie om afstoting van het vreemde weefsel teg<strong>en</strong> te gaan is deze vorm van<br />
g<strong>en</strong>eeskunde succesvol. Na transplantatie hebb<strong>en</strong> de ontvangers in veel gevall<strong>en</strong><br />
uitzicht op e<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk aantal kwalitatief goede jar<strong>en</strong>. Dit maakt dat transplantatieg<strong>en</strong>eeskunde<br />
door vrijwel iedere<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong> wordt als goede vorm van g<strong>en</strong>eeskunde.<br />
De morele regel 'wat goed is, zal m<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> do<strong>en</strong>' lijkt in eerste instantie<br />
algeme<strong>en</strong> geldig, maar soms is in de praktijk moeilijk te bepal<strong>en</strong> wat het goede is<br />
<strong>en</strong> welke andere belang<strong>en</strong> in de waagschaal gesteld word<strong>en</strong> 2 . Dit gaat zonder meer<br />
ook op voor de praktijk van orgaandonatie <strong>en</strong> orgaantransplantatie. Zo sluit<br />
Kest<strong>en</strong> e<strong>en</strong> editorial in e<strong>en</strong> rec<strong>en</strong>t nummer van één van de toonaangev<strong>en</strong>de transplantatietijdschrift<strong>en</strong><br />
af met de woord<strong>en</strong>: 'The sciel/ce of tral/splal/tatiol/ cOl/til/l/es<br />
to progress. HalVever, II/al/y other aspects of orgall replacell/ellt lag behil/d the sciel/ce.<br />
In re/atiotJship to artic1es about survival, complicatiolJs, sllrgica/ teclmiques, immul<strong>JO</strong>suppressant<br />
issues, alld ma/ecu/ar exploratiotJs of rejection in major peer-reviewed<br />
jOl/mals, the II/oral issl/es have beel/ il/adequately ad<strong>dr</strong>essed. If the readership is Imillterested,<br />
perhaps the trail/il/g of trallsplamatioll physicial/s I/eeds to be revisited.<br />
perhaps, it is time for editorial boards ofjoumals to eI/COl/rage slIbmissiol/s of artic/es<br />
examilling tlle moml issues of trallSplalltatioll'3.<br />
Hoewel sommige organ<strong>en</strong> <strong>en</strong> weefsels zoals e<strong>en</strong> nier, e<strong>en</strong> deel van de lever, bloed<br />
<strong>en</strong> be<strong>en</strong>merg van e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>de donor betrokk<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, is het overgrote<br />
deel van de organ<strong>en</strong> <strong>en</strong> weefse1s die getransplanteerd word<strong>en</strong> afkomstig van overled<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Deze postmortale orgaandonor<strong>en</strong> zijn te verdel<strong>en</strong> in heart-beating<br />
donor<strong>en</strong> <strong>en</strong> non-heart-beating donor<strong>en</strong>. De heart-beating donor<strong>en</strong> zijn doodverklaard<br />
na het vaststell<strong>en</strong> van de klinische hers<strong>en</strong>dood <strong>en</strong> zij vorm<strong>en</strong> de bron van de<br />
'3