Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje

slaagde suïcide met koolmonoxide. Hoewel de getransplanteerde levers in eerste
instantie slecht functioneerden, trok dit later in positieve zin bij. Koerner et al.
(1997) beschrijven de succesvolle transplantaties van vijf harten van donoren die
hersendood verklaard werden na een koolmonoxidevergiftiging.
Friedlaender et al. (1996) beschrijven de succesvolle niertransplantaties van
nieren afkomstig van twee donoren die overleden na een suïcidepoging en intoxicatie
met methanol. Hersendoodverklaring vond respectievelijk 48 en 80 uur na
intoxicatie plaats. Fattinger et al. (1996), (Zwitserland), bediscussiëren het transplanteren
van levers van slachtoffers met een intoxicatie Illet het tricyclische
antidepressivum trimiparine. Zij geven een geval weer waarbij de donor een overdosis
van 8,4 gram van het middel innam. Na reanimatie had de patiënt geen hersenstamreflexen.
Aan de familieleden werd toestemming gevraagd om organen uit
te nemen voor transplantatiedoeleinden. Uitname kon echter nog niet plaatsvinden
wegens te hoge serumconcentratie van trimiparine (in het nadeel van de
potentiële ontvanger) en de aanwezigheid van enige cerebrale flow tijdens de
angiografie. Tien dagen na de inname werden na een hartstilstand beide nieren
uitgenomen en met succes getransplanteerd. Na autopsie werd de lever onderzocht.
De auteurs geven aan dat transplantatie van de lever in gevallen van trimiparine-intoxicatie
mogelijk moet zijn als de serumconcentratie onder 2000 ug/L.
is, Illaar zeggen niets over de validiteit van de hersendoodverklaring in dergelijke
geval1en. De halnvaarde tijd van trimiparine is circa 39 uur.
Hanley (1995: 24) geeft aan dat the American Academy of Neurology een
belangrijk doel ziet voor toekomstig onderzoek naar hersendood HmÎllimizillg t/ie
failllre ta recagllize drug illtaxicatiall". Deze American Academy of Neurology
noemt in het Report of haar Quality Standards Subcommittee (1995: 1013) bij
haar 'pitfalls in the diagnosis of bra in death', "Taxie levels of a/ly sedative drugs,
a11lilloglycosides, tricyclic fllltidepressallts, anticholillergics, alltiepileptic drugs,
c/iemot/ierapeutic agellts or neuromllsCltlar blocking agellts".
Opvallend in alle beschrijvingen van het succesvolle gebruik van organen van
gcïntoxiceerde patiënten bij transplantatie is dat de auteurs zich zorgen maken om
de toxiciteit van de door de donor geslikte vergiften, medicamenten en drugs voor
de ontvangers van de organen, maar zich minder druk lijken te maken over de
validiteit van de gehanteerde doodscriteria wanneer men ze bij deze donoren
toepast.
Bij veel van de vergiftigde donoren zal als oorzaak van de hersendood aan postanoxische
encefalopathie gedacht kunnen worden. Té late of insufficiënte resuscitatie
in de eerste opvang zal hier de oorzaak van zijn. Er zal extreme terughoudendheid
betracht moeten worden bij hersendoodverklaring in gevallen met
(mogelijke) intoxicatie in de anamnese. Een lange observatieperiode lijkt dan ook
terecht.
In Nederland vormt zoals gezegd intoxicatie met wat voor middel dan ook een
absolute contra-indicatie voor het vaststellen van de hersendood. Beangstigend is
319