Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje
Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje
Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
suel<strong>en</strong>. In het protocol van de NTV leBO <strong>en</strong> andere publicaties wordt ge<strong>en</strong> onderscheid<br />
gemaakt tuss<strong>en</strong> mannelijke <strong>en</strong> vrouwelijke homoseksuel<strong>en</strong>, maar aannemelijk<br />
is dat alle<strong>en</strong> mannelijke homoseksuel<strong>en</strong> bedoeld word<strong>en</strong>. In de brochure 'De<br />
meest gestelde vrag<strong>en</strong> over orgaan- <strong>en</strong> weefseldonatie' (februari 1998) van de<br />
Stichting orgaan- <strong>en</strong> weefselvoorlichting maakt m<strong>en</strong> het onderscheid naar hOl11osexuele<br />
mann<strong>en</strong> wel. M<strong>en</strong> noemt er de organ<strong>en</strong> van HIV-seronegatieve homoseksuele<br />
mann<strong>en</strong> mindere, 'hveede keus': "Bij de ontvanger moet dan sprake zijll WH!<br />
eelllevellsbe<strong>dr</strong>eigellde sitllatie waarbij het la1lger moet<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong> op eell geschikt<br />
O/gaall tot de dood zalleidell. Met het oog op die lel'ellsbe<strong>dr</strong>eigellde sitl/atie wordt het<br />
mogelijke risico op over<strong>dr</strong>acht met het HIV acceptabel geacht". Ook in latere publicaties<br />
wordt homoseksualiteit bij mann<strong>en</strong> nog steeds als contra-indicatie VOOf<br />
orgaan- <strong>en</strong>lof weefseldonatie gezi<strong>en</strong> (Vehmeyer & Van d<strong>en</strong> Brand, 1998). Opgemerkt<br />
moet word<strong>en</strong> dat in andere rec<strong>en</strong>te publicaties m<strong>en</strong> <strong>en</strong>ige nuancering heeft<br />
tracht<strong>en</strong> aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Zo schrijv<strong>en</strong> Van Wezel & De Meester (1998): "Hoewel er<br />
klassiek aamvijsbare risicogroepeIl blijv<strong>en</strong> (illtrn1!ellells-<strong>dr</strong>ugsgebrllikers, prostituees<br />
ell homoseksuel<strong>en</strong>) olltstaat in sommige tfnllsplalltatiecelltrn <strong>en</strong>ige ll11mlcering;l1<br />
bijvoorbeeld de beslissing omtr<strong>en</strong>t orgaandonatie bij homoseksllelell. Het is vall<br />
belal/g of sprake is val/ eel/lallgdurige mOl/ogame (seksuele) relatie. ( ... ). De beslissil/g<br />
ol'er dOl/atie zal er il/ gel'all'al/ twijfel veelal toe leid<strong>en</strong> dat dOl/atie geel/ doorgal/g zal<br />
vind<strong>en</strong>". De uitsprak<strong>en</strong> in dit citaat lijk<strong>en</strong> meer recht te do<strong>en</strong> aan de homoseksueel<br />
als individueel persoon dan de volledige uitsluiting van groep als geheel, maar bij<br />
betere lezing is dit niet het geval. En passant word<strong>en</strong> naast homosexuel<strong>en</strong> alle prostituees<br />
als risicogroep voor het HIV gezi<strong>en</strong>, ook de niet aan intrav<strong>en</strong>eus toegedi<strong>en</strong>de<br />
<strong>dr</strong>ugs verslaafd<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> uiteraard niet redelijk is 457 . Belangrijker is de<br />
zinsnede: 'in geval van twijfel' zal 'de donatie ge<strong>en</strong> doorgang vind<strong>en</strong>'. Deze laatste<br />
twijfel doet weer afbreuk aan de uitspraak dat e<strong>en</strong> langdurige monogame (seksuele)<br />
relatie van belang is, hoewel m<strong>en</strong> zich hierbij weer kan afvrag<strong>en</strong> wanneer e<strong>en</strong><br />
relatie (langdurig' is <strong>en</strong> of monogamie hierbij van belang is. Ook polygamie kan<br />
'langdurig' zijn <strong>en</strong> binn<strong>en</strong> bijvoorbeeld e<strong>en</strong> <strong>dr</strong>iehoeksverhouding stabiel <strong>en</strong><br />
'monogaam: Verder vraag ik mij af of deze twijfel er alle<strong>en</strong> bij homoseksuele mann<strong>en</strong><br />
is of ook bij heteroseksuel<strong>en</strong> of biseksuele mann<strong>en</strong>, met name mann<strong>en</strong> met<br />
mogelijk onveilig seksueel ge<strong>dr</strong>ag (hoe kan m<strong>en</strong> hier achter kom<strong>en</strong> als de betrokk<strong>en</strong>e<br />
hers<strong>en</strong>dood in het int<strong>en</strong>sive care-bed ligt)? En belangrijk is waaruit de twijfel<br />
bestaat. Is e<strong>en</strong> (stabiele) homoseksuele relatie tuss<strong>en</strong> hvee oudere mann<strong>en</strong> van<br />
hvijfel ontdaan, <strong>en</strong> e<strong>en</strong> relatie tuss<strong>en</strong> twee (of meer) jongere mann<strong>en</strong> niet? Wanneer<br />
<strong>en</strong> op basis waarvan twijfelt de arts? Waar gaat hij op af? Op de uitsprak<strong>en</strong> van<br />
familieled<strong>en</strong> of partner(s), of op zijn 'sociale' blik? Door de beslissing om wel of<br />
niet tot orgaandonatie over te gaan bij e<strong>en</strong> homoseksuele pot<strong>en</strong>tiële orgaandonor<br />
bij de arts neer te legg<strong>en</strong> begeeft m<strong>en</strong> zich op glad ijs. Op basis waarvan zal de arts<br />
bij e<strong>en</strong> homoseksuele man die na onderzoek seronegatief blijkt voor het HIV<br />
moet<strong>en</strong> besliss<strong>en</strong>? Is e<strong>en</strong> academisch geschoolde homoseksuele man van 45 jaar<br />
'veiliger' dan e<strong>en</strong> in zwart leer geklede man van 24 jaar? Zijn twee mann<strong>en</strong> die zich<br />
354 HOOFDSTUK!!