Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje

4 Waar /iggell de be/ntlgell vall de olltvallgers?
De potentiële ontvangers op de wachtlijst voor een transplantatie hebben een
groot belang bij het vrijkomen van de nieren uit overledenen. Zij hebben er echter
ook een groot belang bij dat de nieren van goede kwaliteit zijn. Dit zal in geval van
een NHBD-procedure betekenen dat de warme ischemietijd zo kort mogelijk is.
Een nier uit een NHB-donor heeft doorgaans een slechtere start dan een nier uit
een HB-donor of living related donor, maar uiteindelijk blijkt het verschil niet
groot te zijn (mondelinge mededeling, Kootstra, 1997). Deze slechtere start wordt
vooral geweten aan de wanne ischemietijd. De ontvanger moet erop kuunen vertrouwen
dat de preservatie van de nier zodanig is dat de ingreep van de niertransplantatie
en de afstotingsbehandeling de moeite waard zijn, met andere woorden)
dat de waarschijnlijkheid van slagen groot en het risico op afstoting of complicaties
klein is.
5 Is er eell verstrellge/illg vall be/ntlgell?
Het grootste belang van een patiënt met een onverwachte (en meestal ongewenste)
circulatiestilstand is dat hij weer spontane circulatie krijgt, en hierdoor een voorwaarde
voor zijn leven kan terugkrijgen. Op een gegeven moment kan er besloten
worden dat de poging tot resuscitatie vruchteloos is en dat het sterven van de
patiënt onvermijdelijk is. Uit piëteit en respect voor de wil van de overledene zullen
de betrokkenen, naar vermogen, handelen naar de wil van de overledene. Heeft
deze de wil geuit om na de dood orgaandonor te zijn, bijvoorbeeld vastgelegd in
een centraal donorregister, dan zal men, vanuit de waarde van autonomie (beschikking
over eigen leven, zich uitstrekkend over de dood en eigen lichaam) van
de voormalige persoon, deze, indien mogelijk, moeten opvolgen. Een NHBDprocedure
zou hierin kunnen passen. Heeft de overledene zich bij leven negatief
uitgesproken over postmortale orgaandonatie en dit vastgelegd in het centrale
donarregister, dan zal men zich moeten onthouden van enige handeling in de
richting van orgaanpreservatie. Heeft de overledene bij leven aangegeven de beslissing
aan zijn nabestaanden over te laten, dan zal men, conform de ''''OD, na de
dood mogen beginnen met orgaanpreserverende handelingen en later de benodigde
toestemming verkrijgen. Het is dus van groot belang om bij een potentiële
NHB-donor op tijd het donorregister te raadplegen, in ieder geval voordat orgaanpreserverende
handelingen worden verricht. Anders kan het dus voorkomen
dat men orgaanpreserverende handelingen doet bij een patiënt die een uitdrukkelijke
'nee' heeft laten registreren in het centrale donorregister. Dergelijke handelingen
zouden als schending van de integriteit van het lichaam en de autonomie
kunnen zien) hoewel men juridisch gerechtigd is tot deze handelingen. Het team
van artsen en verpleegkundigen op de spoedeisende hulpafdeling waar de patiënt
met een onverwachte circulatiestilstand is binnengebracht heeft de plicht, gezien
218 H 0 0 F D S TUK 7