Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje

9.1 INLEIDING
Belangrijk voor de dagelijkse praktijk is een werkbaar protocol. Een protocol kan
een individueel en institutioneel houvast geven hoe te handelen. Een protocol is:
"de beschrijving van de werkwijze die dient te worden gevolgd bij de uitvoering
van een bepaalde handeling, volgens de op dat moment heersende inzichten ten
aanzien van die handeling" (Cuperus et al., 1995: 15). In dit boek worden twee
Nederlandse protocollen voor NHBD-procedures besproken 372 .
9.2 HET MAASTRICHTSE PROTOCOL 373
Besproken zullen worden de NHBD-protocollen van september 1995 en maart
1998. Sinds 1980 worden in het Academisch Ziekenhuis Maastricht (AZM) nieren
betrokken van NHBD (Booster, 1995: 9). In diverse publicaties is de werkwijze die
men in lviaastricht volgt besproken 374 .
1 Ollderverdeling in categorieën
De groep NHBD wordt in beide protocollen onderverdeeld in vier categorieën, te
weten:
1 Dead on arrival;
2 Unsuccesful resuscitation;
3 Awaiting cardiac arrest en
4 Cardiac arrest in a brain dead donor.
Alleen de laatste drie categorieën donoren worden in het AZM geëffectueerd. De
inclusiecriteria zijn voor alle categorieën gelijk. Deze vier categorieën worden in
de internationale literatuur de 'lvlaastricht-categorieën' genoemd (e.g. Youngner &
Arnold, 1993). Inhoudelijk zijn zij hierboven reeds uitvoerig besproken. Donoren
uit de eerste categorie (dead on arrival) worden volgens de opstellers van de protocollen
zelden geëffectueerd. Beide protocollen richten zich met name op potentiële
donoren uit de tweede categorie (unsuccesful resuscitation).
2 Ollsflccesl'olle resuscitatie
Nadat een resuscitatiepoging onsuccesvol is gebleken en besloten is deze poging te
staken, wordt de patiënt door de behandelend arts doodverklaard. Belangrijk om
op te merken is dat in het protocol wordt gesproken over een patiënt met een
circulatiestilstand (dit in tegenstelling tot categorie 3 NBB-donoren in deze proto­
collen, waar gesproken wordt over cardiac arrest). Een circulatiestilstand is im-
280 HOOFDSTUK 9