Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje

immers niet zonder reden een specifieke persoon aangewezen. Dit is helaas niet zo.
In artikel!! van de WOD staat onder lid 4 het volgende: "IlIdielI gebruik is gemaakt
vall de ill de tweede volzill !'all artikel 9, tweede lid, bedoelde mogelijkheid (de beslissing
aan eell aangewezen perso011 overlaten), met dien verstande dat indiell de beslissing
is overgelaten aan eell bepaalde persoon, die persoon toestemming kan verlellen.
Bij afwezigheid of ollbereikbaarheid valllaatstgelloemde persooll kali de toestemmillg
worden ,'erleend met ol'ereenkomstige toepassing van het eerste ell derde lid". Ook op
het donorformulier staat deze toelichting; "U kl/llt de beslissillg OI'erlatell aall
iema1ld die ti bij naam noemt. Dat kan eell specifieke nabestaa1lde zijll, maar ook
iemand anders, bij,'oorbeeld een goede I'riend of vriendin. Als deze persoon onbereikbaar
mocht zijll, dau zullen uw nabestaande1l geraadpleegd worden". Dit is opmerkelijk
en ongelukkig. In de voorlichtingsfolder 'Donor worden doe je niet zomaar'
en de bij het donorregisterformulier gevoegde folder staat overigens niets over het
feit dat indien de aangewezen persoon onbereikbaar is dan de bloedverwanten
mogen beslissen. De redenen waarom iemand alleen die persoon wil laten beslissen
kunnen zeer divers en zeer persoonlijk zijn. Personen die de beslissing over
donorschap niet zelf willen nemen, maar nadrukkelijk niet willen dat hun bloedverwanten
voor hen beslissen hebben nu geen andere mogelijkheid dan een 'Nee'
te laten registreren. Alleen dan kunnen zij er zeker van zijn dat deze niet geraadpleegd
worden. Verder is het vreemd en onhandig dat slechts één specifieke persoon
kan worden aangewezen. Tevens is onduidelijk hoeveel moeite getroost zal
moeten worden om de aangewezen persoon te traceren. Is daar een bepaalde tijd
voor? Zalmen de klinisch hersendode patiënt nog enige tijd doorbehandelen,
teneinde op een later tijdstip de aangewezen persoon alsnog te traceren? Op de
vraag wanneer aangenomen kan worden dat de aangewezen persoon echt onbereikbaar
is geven de WaD en andere documentatie geen antwoord. Hierdoor kan
de behandelend arts naar eigen inzicht handelen, met het gevaar van willekeur. Is
de aangewezen persoon na eenmaal telefonisch contact zoeken niet bereikt dan
zou de arts de beslissing aan andere, niet aangewezen nabestaanden kunnen overlaten.
Dit lijkt mij niet de bedoeling van de vierde mogelijkheid in de donorverklaring.
Het is verstandig om de beslissing die men heeft genomen ten aanzien van postmortale
orgaandonatie door te spreken met directe vrienden en familieleden. Dit
is uiteraard geen eenmalig gebeuren. Directe familieleden en vrienden kunnen
wisselen door de jaren heen. Bizar is in dit opzicht de oproep op de door het ministerie
verstuurde 'donorverklaringen'. Onder het vakje waar ruimte is voor het zetten
van de handtekening staat het volgende: "Breng ;11 ieder geval uw nabestaallden
op de hoogte mil IIW keuze". Nu werden vroeger onder 'nabestaanden' nog wel de
directe bloedverwanten bij leven verstaan, maar tegenwoordig worden hieronder
alleen zij verstaan die achterblijven na een overlijden, zij 'bestaan' nog 'na' het overlijden
van een persoon. Ik weet op dit moment niet wie mijn nabestaanden zullen
zijn na mijn overlijden, dat is pas echt duidelijk na mijn overlijden. Sommige na-