Geven en nemen - dr Erwin JO Kompanje

en had men de behandeling dagen later als zinloos medisch handelen moeten
stoppen.
In de periode voordat de Wet op de Orgaandonatie (WOD) van kracht was konden
niet-therapeutische handelingen vanuit de gedachte van orgaandonatie zonder
meer worden toegepast. Er was alleen toestemming nodig voor orgaanuitnamc,
niet voor op orgaandonatie voorbereidende en orgaanpreserverende
handelingen die de hulpverleners naar de familieleden vertaalden als 'een laatste
poging het leven te redden', deze vielen 'gewoon' onder de behandeling. Het handelen
in dit schemergehied had toen nog niet de benaming fOp orgaandonatie
lIoodzakelijke voorbereidillg ell maatregelelI die het orgaall voor implalltatie geschikt
hOl/dell'. In dit boek zal deze omschrijving uit de WOD beschreven worden als 'op
orgaandonatie voorbereidende ell (orgaall)preserverellde handelingen' in navolging
van het Projectbureau Orgaandonatie, Ministerie van VWS (1998). Met de invoering
van de Wet op de Orgaandonatie hebben deze handelingen nu een plaats in
het proces van orgaandonatie gekregen. De casus van Sandra is nog uit de periode
van voor de WOD. In september 1998 werd het donorregister raadpleegbaar. Hoe
zal er na deze periode met een geval als dat van Sandra omgegaan moeten worden?
In deze paragraaf wil ik meel' duidelijkheid proberen te scheppen over dit schemergebied.
Een aantal vragen is hierbij van belang:
1 Is er toestemming voor de niet-therapeutische, op orgaandonatie
voorbereidende en orgaanpreserverende handelingen?
2 Wat is de positie van de artsen en verpleegkundigen. Hebben zij een dubbelrol?
3 Er is tussen therapeutische en niet-therapeutische interventie een
onvermijdelijk overgangsgebied. Hoe is dit gebied te zien vanuit de optiek
vandeWOD?
4 Als men gaat handelen overeenkomstig de regels van de WOD zal dit dan
een invloed hebben op het donoraanbod?
Is er toestemming voor de Iliet-thempeuasche, op orgaandonatie voorbereidende
en orgaallpresen1erellde handelingen?
Hebben de hulpverleners, zoals in het geval vanAIldries en van Sandra, alleen nog
maar orgaandonatie voor ogen dan zal, na 1 september 1998, er toestemming voor
op orgaandonatie voorbereidende en orgaanpreserverende handelingen moeten
zijn (WOD, artikel 22 255). Dit betekent dat de arts voordat hij dit soort hande­
lingen gaat uitvoeren het centraal donorregister moet raadplegen om te achterhalen
of zij haar wil heeft laten registreren en wat deze wil inhoudt. Hebben zij een