12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - Temel Kurs<br />
Ek Solüsyonlu Eritrosit Süspansiyonlar›<br />
Tam kan›n santrifügasyonundan sonra plazman›n ayr›lmas› <strong>ve</strong> eritrositlere uygun, besleyici bir solüsyonunun ila<strong>ve</strong><br />
edilmesiyle haz›rlan›r. Bu bileflenin hematokriti, ek solüsyonun özelli¤ine, santrifügasyon yöntemine <strong>ve</strong> kalan plazman›n<br />
miktar›na ba¤l›d›r. Ancak 0.70’i geçmemelidir. Her bir ünite, minimum 45 gram hemoglobin içermelidir. Ünite orijinalindeki<br />
eritrositlerin tümünü içerir. Özel bir ifllem uygulanmad›ysa, lökositlerin büyük bir k›sm› (yaklafl›k 2.5 - 3.0<br />
x 10 9 ) <strong>ve</strong> kullan›lan santrifügasyon yöntemine ba¤l› olarak de¤iflen miktarda trombosit üründe kal›r. Temel antikoagülan<br />
solüsyon CPD olmal›d›r. Ek solüsyonlar genellikle suda çözünmüfl sodyum klorür, adenin, glukoz <strong>ve</strong> mannitol içerir.<br />
Sitrat, mannitol, fosfat <strong>ve</strong> guanozin içerenleri de vard›r. Hacim 80-110 ml aras›nda olabilir. Tam kan›n santrifüj edilmesinden<br />
sonra eritrositler <strong>ve</strong> plazma ayr›l›r. Eritrositlerin ek solüsyonla dikkatlice kar›flt›r›lmas›ndan sonra +2 °C ile<br />
+6 °C aras› s›cakl›kta saklan›r. En s›k kullan›lan ek solüsyon SAG-M solüsyonudur. Bunun için santrifüjden sonra ekstraktör<br />
arac›l›¤› ile plazmas› tama yak›n al›nm›fl eritrositler üzerine ek solüsyon (100 ml) torbas›ndaki SAG-M ila<strong>ve</strong> edilir.<br />
Optik okuyuculu ekstraktörler kullan›ld›¤›nda eritrosit süspansiyonunun büyük ölçüde lökosit <strong>ve</strong> trombositlerden<br />
ar›nd›r›lmas› da sa¤lanm›fl olur <strong>ve</strong> süspansiyonun içinde hemen hemen hiç plazma kalmaz. Bu ürünün saklanma süresi<br />
+4 °C'de 42 güne kadar uzar. SAG-M’li eritrosit süspansiyonlar›n›n hematokriti % 55 - 60 kadard›r.<br />
Buffy Coat Uzaklaflt›r›lm›fl Eritrosit Süspansiyonu<br />
Eritrositlerden buffy coat tabakas›n› <strong>ve</strong> plazman›n büyük k›sm›n›n ayr›lmas› ile haz›rlan›r. Santrifügasyondan sonra<br />
plazma <strong>ve</strong> 20 - 60 ml buffy coat katman› eritrositlerden ayr›l›r. Hematokrit % 65 - 75 olacak flekilde yeterli miktarda<br />
plazma geri <strong>ve</strong>rilir. Her bir ünite en az 43 gr hemoglobin içermelidir. Lökosit içeri¤i ünitede 1,2 x 10 9 ’dan, trombosit<br />
içeri¤i 20 x 10 9 ’dan az bir eritrosit süspansiyonudur.<br />
Lökositi Azalt›lm›fl Eritrosit Süspansiyonu<br />
Eritrositlerden, lökositlerin büyük bir k›sm›n›n uzaklaflt›r›lmas› ile elde edilen bileflendir. Lökosit say›s›n›n ünitede<br />
2x10 5 ’dan az olmas› flartt›r. Her bir ünite minimum 40 gram hemoglobin içermelidir.<br />
Bu ürün buffy coat azalt›lmas› <strong>ve</strong> filtrasyon gibi çeflitli teknikler kullan›larak elde edilir. En iyi sonuçlar, her iki metodun<br />
kombinasyonu ile sa¤lan›r. Tam kan, s›cakl›¤›n +20 °C ile +24 °C’de tutulabildi¤i kan›tlanm›fl ortamlarda 24 saate<br />
kadar bekletilebilir. Lökosit uzaklaflt›rma yönteminin optimum koflullarda yap›labilmesi için tümüyle valide edilmifl<br />
bir yöntem kullan›lmal›d›r. Bafll›ca yöntemler:<br />
a) Lökosit Filtreleri: Eritrosit süspansiyonundaki lökositleri ortamdan uzaklaflt›rman›n en etkili yolu lökosit filtreleri<br />
kullanmakt›r. Geliflmifl dördüncü jenerasyon filtrelerle % 99.99 oran›nda lökositten ar›nd›rmak mümkündür.<br />
Bu Filtreler hasta bafl›nda <strong>ve</strong>ya kan merkezinde, torbalama s›ras›nda kullan›l›r. Filtrasyon teknikleri uygulan›rken<br />
eritrositlerde de bir miktar kay›p olabilece¤i bilinmelidir.<br />
b) Santrifügasyon: Santrifügasyon ile lökositlerin yo¤un oldu¤u tabaka (buffy coat) baflka bir ortama al›n›r. Yöntemin<br />
lökositten ar›nd›rma etkinli¤i % 70 - 80 kadard›r. ‹flleme ek olarak 20-40 mikronluk Filtreler kullan›ld›¤›nda<br />
etkinlik % 90 - 94'e ç›kar.<br />
c) Eritrositleri y›kama.<br />
d) Eritrositleri dondurup çözdükten sonra y›kama.<br />
e) Eritrositleri SAG-M'li s›v›lar içine toplama (Optik okuyuculu ekstraktör ile).<br />
Lökosit filtreleri d›fl›ndaki yöntemlerle lökositlerin temizlenmesi % 70 - 90 oran›nda baflar›l›d›r. Lökositlerin ortamdan<br />
uzaklaflt›r›lmas› s›ras›nda ayr›ca lökosit, fibrin, trombosit <strong>ve</strong> eritrosit parçalanmas›yla ortaya ç›kan mikroagregatlar›n<br />
temizlenmesi de sa¤lanm›fl olur.<br />
Y›kanm›fl Eritrosit Süspansiyonu<br />
Y›kanm›fl eritrosit süspansiyonu "devaml› ak›m hücre y›kama cihazlar›" ile <strong>ve</strong>ya manuel olarak haz›rlanabilir. Manuel<br />
y›kama iflleminde transfer torbalar kullan›l›r. Eritrosit süspansiyonu, so¤utmal› santrifüjde <strong>ve</strong>ya özel cihazlarda serum<br />
fizyolojikle 3000 devirde 15 dakika santrifüj edilir. Bu uygulama ile trombosit <strong>ve</strong> plazma proteinlerinin önemli bir<br />
- 113 -
Change language