12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon T›bb› Kursu XII - Temel Kurs
Prosedür
1- Temiz, iflaretlenmifl bir test tüpünün içine bir damla anti-D serumu damlat›l›r.
2- ‹flaretlenmifl (kontrol yaz›lm›fl) ikinci bir tüpün içine uygun kontrol ajan›ndan bir damla damlat›l›r.
3- Her tüpe test edilecek % 2 -5’lik eritrosit süspansiyonundan (SF, serum veya plazma içindeki) birer damla damlat›l›r.
Alternatif olarak, eflit miktarda eritrositi her tüpe paylaflt›rmak için temiz aplikatör çubuklar kullan›l›r.
4- Nazikçe kar›flt›r›l›r ve üreticinin önerdi¤i h›z ve zamanda santrifüj edilir.
5- Eritrosit birikintisi nazikçe kald›r›l›r ve aglütinasyon aç›s›ndan kontrol edilir. Eritrositleri transfer etmek için çubuk
kullan›lm›flsa, eritrosit birikintisi kald›r›lmadan önce her tüpe 1 damla SF ilave etmek, re-süspansiyona yard›mc›
olacak daha fazla s›v› sa¤layacakt›r.
6- Reaksiyonlar derecelendirilir ve test ile kontrol sonuçlar› kaydedilir.
Yorum
1- Anti-D tüpündeki aglütinasyon ≥ 2+ ve kontrol tüpünün nonreaktif olmas› geçerli bir test oluflturur ve test edilen
eritrositlerin D+ oldu¤unu gösterir.
2- Kontrol tüpünde aglütinasyon varsa veya anti-D tüpündeki aglütinasyon < 2+ ise, daha ileri testler olmaks›z›n
(bak›n›z zay›f D [Du] testi) Rh tipi pozitif olarak de¤erlendirilmemelidir.
3- Hem anti-D hem de kontrol tüplerinde agülitinasyon olmamas› negatif test sonucudur. Bu noktada hasta örne¤i
D- olarak gözükse de, ba¤›flç› örneklerinde mutlaka D antijenin zay›f formlar› için zay›f D (Du) testi yap›lmal›-
d›r. Du testi mutlaka tüp testi ile çal›fl›lmal›d›r. Çünkü slide yöntemi ile güvenilir Du testi yap›lamaz.
Protokol 7: Zay›f D Testi (Du Testi)
Serolojik Yöntem: Hemaglütinasyon
Prensip: D antijeni her zaman güçlü reaksiyon vermeyebilir. Baz› eritrositler, birçok anti-D ajan› taraf›ndan direkt
aglütine edilemeyecek zay›fl›kta bir D antijeni tafl›r. D antijeninin bu zay›f durumu, en belirgin olarak, test eritrositinin
anti-D ile bekletilmesinden sonra ‹ndirekt Antiglobulin Test (IAT) ile tan›mlanabilir.
Prosedür
1- Temiz, iflaretlenmifl test tüpüne bir damla anti-D antiserumu damlat›l›r.
2- ‹kinci bir iflaretlenmifl (kontrol yaz›lm›fl) test tüpüne uygun kontrol ajan›ndan bir damla damlat›l›r.
3- Her iki tüpe, test edilecek SF ile haz›rlanm›fl % 2-5 eritrosit süspansiyonundan birer damla damlat›l›r. ‹stenirse
kontrol testi yerine, test edilecek eritrosit üzerinde bir Direkt Antiglobulin Test (DAT) uygulanabilir. Ancak kontrol
ajan› ile birlikte bir IAT uygulamak daha iyidir. Çünkü di¤er yöntemde ajan›n tüm bileflenleri yanl›fl pozitif
sonuçlar verebilir.
4- Üreticinin direktifleri do¤rultusunda, her iki tüp de kar›flt›r›l›r ve 37 °C’de 15-30 dakika bekletilir.
5- 900-1000 x g’de, 15-45 saniye santrifüj edilir.
6- Nazikçe eritrosit kümeleri kald›r›l›r ve aglütinasyon olup olmad›¤›na bak›l›r. E¤er, bu noktada, anti-D ile test
örne¤i D+ olarak kaydedilir. Testin antiglobulin faz›na geçmeye gerek yoktur.
7- Test edilen eritrositlerde aglütinasyon yoksa veya flüpheli bir aglütinasyon varsa eritrositler çok miktarda SF ile
3 veya 4 kez y›kan›r.
8- Son y›kamadan sonra SF tamamen dökülür ve tüpün a¤›z kenarlar› kurulan›r.
9- Üreticinin direktifleri do¤rultusunda 1-2 damla anti-IgG damlat›l›r.
10- Nazikçe kar›flt›r›l›r ve 900-1000 x g’de, 15-30 saniye santrifüj edilir.
11- Her eritrosit birikintisi nazikçe kald›r›l›r, aglütinasyon olup olmad›¤›na bak›l›r, test sonucu derecelendirilir ve
kaydedilir.
12- E¤er testin sonucu negatif ise, reaksiyon, bilinen IgG-duyarl› eritrositler eklenerek, tekrar santrifüj edilir ve tekrar
aglütinasyon kontrolü yap›lmak suretiyle do¤rulanabilir. Bu noktada oluflan aglütinasyon, test kar›fl›m›n›n
- 73 -