12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon T›bb› Kursu XII - Temel Kurs
durma yap›ld›¤›ndan özellikle koagülasyon faktörlerinin aktiviteleri korunmufltur. Aferez yoluyla toplanm›fl plazmadan
da TDP haz›rlanabilir. TDP’nin saklama süresi sakland›¤› ›s›ya göre de¤iflmektedir. -25 °C’nin alt›nda 24 ay, -18 °C ve
- 25 °C aras›nda 3 ay saklanabilir.
Tablo 3. Taze Donmufl Plazma ve Kriyopresipitat›n Saklama Süreleri.
-25 °C’nin alt›nda 24 ay
-18 °C - 25°C 3 ay
Haz›rlanan plazmada kalan kan hücrelerinin (rezidüel hücreler) miktarlar›: Eritrosit için 6 x 10 9 /L, lökosit için 0.1
x 10 9 /L ve trombosit için 50 x 10 9 /L’nin alt›nda olmas› gerekmektedir. Kalite kontrolünün bir parças› olarak art›k hücre
miktarlar› belli bir program çerçevesinde belli zamanlarda belli say›da plazmada say›lmal› ve bu say›mlar dondurma
iflleminden önce yap›lmal›d›r. Dondurma flok fleklinde veya kuru buz ile yap›l›r. TDP nakilleri s›ras›nda saklama
›s›lar› korunmal›d›r.
Kriyopresipitat
Bir ünite TDP, 1-6 °C'de yavafl olarak eritilir. Yüksek devirde santrifüjlenerek üst k›s›m (supernatan) at›l›r. Kalan 10-
15 ml plazma ile birlikte torbaya yap›fl›k, peltemsi k›sma kriyopresipitat denir. Hemen kullan›lmayacak ise bekletmeden
dondurularak saklan›r. Saklama süresi TDP'nin üzerindeki son kullanma tarihine kadard›r. Kullan›laca¤› zaman
faktör kayb›n› önlemek için plazma çözücülerde 37 °C'de çözülür ve en geç 6-8 saat içerisinde kullan›l›r. Tekrar dondurulmaz.
‹stenirse havuz kriyopresipitat olarak ta haz›rlanabilir.
Taze donmufl plazmadan haz›rlanan kriyopresipitat 80 ünite Faktör VIII, 200 mg Fibrinojen, orijinalinin ortalama %
50'si oran›nda von Willebrand Faktör (vWF) ve yaklafl›k % 25'i kadar Faktör XIII içermelidir.
-25 °C’nin alt›nda 24 ay, -18 °C ve - 25°C aras›nda 3 ay saklanabilir.
Kriyopresipitat› Al›nm›fl Plazma
Kriyopresipitat›n taze donmufl plazmadan uzaklaflt›r›lmas› s›ras›nda ortaya ç›kan bir bileflendir. Belirgin flekilde
azalm›fl labil Faktör V ve VIII düzeyleri hariç içerdi¤i albümin, immünglobulinler ve koagülasyon faktörleri taze donmufl
plazmayla ayn›d›r. Fibrinojen konsantrasyonu da taze donmufl plazma ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda azalm›flt›r. Yaln›zca
Trombositik Trombositopenik Purpura tedavisinde kullan›ld›¤›ndan kullan›m› k›s›tl›d›r. -25 °C’nin alt›nda 24 ay, -18 °C
ve -25 °C aras›nda 3 ay saklanabilir.
Bölünmüfl Ürün/Pediyatrik Ürün
Özellikle prematüre ve yenido¤an hastalarda düflük hacimli bileflenler kullan›labilir. Bu amaçla üretilmifl transfer
torbalar›na önceden haz›rlanm›fl bileflenler aktar›larak bölünmüfl ürünler oluflturulabilir. Bölme iflleminin kapal› sistem
dahilinde steril koflullarda gerçeklefltirilmesi gerekir.
Ifl›nlanm›fl Hücre (Eritrosit, Trombosit, Granülosit) Süspansiyonlar›
Lökositler doku antijenleri (MHC Class I ve II) tafl›yan kan hücreleridir. ‹çeriklerinde bu hücrelerin oldu¤u kan ve
kan bileflenleri, ba¤›fl›kl›k sistemi sa¤lam olan hastaya (host, konak) verildi¤inde immün sistem (temelde lenfositler) taraf›ndan
tan›narak reddedilecek ve yok edileceklerdir. Ba¤›fl›kl›k sistemi zay›f ve/veya tamamen yok olmufl hastalar ise
kendisine yabanc› olan bu hücreleri yok edemez. Buna karfl›l›k transfüze edilen kandaki immünolojik olarak sa¤l›kl›
bu hücreler, doku gurubu farkl› olan hastay› yabanc› tan›r, aktifleflir, ço¤al›r ve hastan›n dokular›n› infiltre ederek organ
fonksiyonlar›n› bozar. Hastan›n ölümüne neden olan bu olaya "Graft Versus Host Hastal›¤›", transfüzyonla iliflkili
oldu¤u için de "Transfüzyonla ‹liflkili Graft Versus Host Hastal›¤›" (T‹GVHH) denir. Akrabalar aras›nda yap›lan transfüzyonlarda
da, doku antijeni benzerli¤i nedeniyle ayn› tablonun geliflme riski vard›r.
- 116 -