12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - Temel Kurs<br />
Sembol <strong>ve</strong> K›saltmalar<br />
Genellikle her kan merkezi kendine özel sembol <strong>ve</strong> k›saltmalar belirlemifltir <strong>ve</strong> bir al›flkanl›k fleklinde kullan›lmaktad›r.<br />
Bu konuda belirlenmifl bir standart uygulama bulunmad›¤›ndan, k›saltmalar mutlaka bir yerde yaz›l› olarak bulunmal›<br />
<strong>ve</strong> yeni gelen personel bu konuda e¤itilmelidir.<br />
Testlerin Sonucu <strong>ve</strong> De¤erlendirilmesi<br />
Test sonuçlar› <strong>ve</strong> bunlar›n de¤erlendirilmesi ayr› olarak kaydedilmelidir. Örne¤in kan gruplamas› s›ras›nda hasta<br />
eritrositlerinin farkl› anti-serumlarla gösterdi¤i reaksiyonlar, reaksiyon fliddetleri de belirtilmek üzere ayr›ca kaydedilir.<br />
Ek olarak hasta serum/plazmas› <strong>ve</strong> test eritrositleri kullan›larak yap›lan karfl›t grupland›rma sonuçlar› da kay›tlarda<br />
bulunmal›d›r. Tüm bulgular›n yorumlanmas› ile hastan›n kan grubu de¤erlendirme sonucu bölümüne örne¤in "AB Rh<br />
POZ‹T‹F" fleklinde kaydedilir. Kay›tlar› inceleyen yabanc› birisi AB Rh POZ‹T‹F karar›n›n <strong>ve</strong>rilebilmesi için hangi testlerin<br />
ne sonuçlar <strong>ve</strong>rdi¤ini (Anti A, Anti B <strong>ve</strong> Anti D anti-serumlar›n›n 4 pozitif sonuç <strong>ve</strong>rdi¤ini) rahatl›kla görebilmelidir.<br />
Gerekirse referans örne¤in sonuçlar› da belirtilebilir.<br />
<strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar› <strong>ve</strong> ‹zlenebilirlik<br />
Enfeksiyöz, serolojik uygunsuzluk, febril reaksiyonlar, ürtiker, bakteriyel kontaminasyona ba¤l› flok gibi durumlardaki<br />
geri bildirimler <strong>ve</strong>ya raporlar kay›tlara geçirilmelidir. <strong>Kan</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kan</strong> Ürünleri Yönetmeli¤ine göre “<strong>Transfüzyon</strong> karar›,<br />
uygulanmas›, takibi, istenmeyen etki/olaylar›n bildirimi, do¤rulanmas› <strong>ve</strong> tedavisi ile hemovigilans aç›s›ndan rehberde<br />
tan›mlanm›fl ilgili form <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rilerin düzenlenmesinden hastan›n hekimi sorumludur. Hastanelerde yap›lan transfüzyon<br />
uygulamalar›ndan hastan›n hekimi ile beraber hastane transfüzyon komiteleri de sorumludur. <strong>Transfüzyon</strong> merkezi<br />
transfüzyonun takibi ile ilgili <strong>ve</strong>rilerin toplanmas›ndan, de¤erlendirilmesinden <strong>ve</strong> Bakanl›¤a <strong>ve</strong> ba¤l› oldu¤u BKM’ne<br />
iletilmesinden sorumludur.” “Hizmet birimleri, kan <strong>ve</strong> kan bileflenlerinin kalite <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nli¤ine ba¤l› olabilecek transfüzyon<br />
öncesinde, s›ras›nda <strong>ve</strong>ya sonras›nda gözlenen istenmeyen ciddi etkilerin <strong>ve</strong> olaylar›n kay›tlar›n› tutar <strong>ve</strong> Bakanl›¤a<br />
bildirir. Bildirim, rehberde yer alan “‹stenmeyen ciddi etki <strong>ve</strong> olaylar›n bildirimi”ne göre yap›l›r.”<br />
<strong>Kan</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kan</strong> Ürünleri Yönetmeli¤ine göre “Hizmet birimi, izlenebilirlik sistemini “Ek-7 ‹zlenebilirlik için <strong>ve</strong>ri kayd›”nda<br />
belirtilen maddelere uygun olarak, kan <strong>ve</strong> kan ürünlerinin al›nmas›ndan transfüze edilmesine kadar izlenmesini<br />
sa¤layacak biçimde oluflturur.” Ek-7’ye göre;<br />
a. Bölge <strong>Kan</strong> Merkezi <strong>ve</strong> <strong>Kan</strong> Ba¤›fl› Merkezi:<br />
a. Bölge kan merkezinin ad›,<br />
b. <strong>Kan</strong> ba¤›fl› merkezinin ad›,<br />
c. Ba¤›flç› kimli¤i,<br />
d. <strong>Kan</strong>-kan bilefleni kimli¤i,<br />
e. Al›nma tarihi (gün/ay/y›l),<br />
f. <strong>Kan</strong>-kan bileflenlerinin da¤›t›ld›¤› transfüzyon merkezleri,<br />
g. ‹ade al›nan kan-kan bilefleni için tekrar da¤›t›ld›¤› transfüzyon merkezi,<br />
h. Da¤›t›lmayan kan-kan bilefleni için imha tarihi (gün/ay/y›l)<br />
b. <strong>Transfüzyon</strong> <strong>Merkezleri</strong>:<br />
a. <strong>Kan</strong>-kan bilefleninin sa¤land›¤› bölge kan merkezinin ad›,<br />
b. <strong>Kan</strong>-kan bilefleni kimli¤i,<br />
c. <strong>Transfüzyon</strong> al›c›s›n›n kimli¤i,<br />
d. Transfüze edilmemifl kan-kan bilefleni için iade <strong>ve</strong>ya imha nedeni,<br />
e. <strong>Transfüzyon</strong>, iade ya da imha tarihi (gün/ay/y›l).<br />
‹statistiksel Kay›tlar<br />
‹statistik bilgileri her ay›n ilk haftas› Sa¤l›k Bakanl›¤›’na gönderilen Form 113’lerden elde edilebilece¤i gibi her kan<br />
merkezinin kendi performans <strong>ve</strong> yeterlili¤ini gösterebilecek flekilde, tutulan kay›tlardan düzenli olarak sorgulanarak da<br />
- 177 -