12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TRANSFÜZYON REAKS‹YONLARI<br />
I- ‹MMÜNOLOJ‹K TRANSFÜZYON REAKS‹YONLARI<br />
a. Hemolitik <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar›<br />
i. Akut Hemolitik <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar›<br />
ii. Gecikmifl Tipte Hemolitik <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar›<br />
b. Hemolitik Olmayan <strong>Transfüzyon</strong>a Ba¤l› Atefl Reaksiyonlar› "Febrile Non-Haemolytic Transfusion Reactions<br />
(FnhTR)"<br />
c. <strong>Transfüzyon</strong>a Ba¤l› Akut Akci¤er Hasar› "Transfusion-Related Acute Lung Injury (TRALI)"<br />
d. Ürtiker <strong>ve</strong> Anafilaktik Reaksiyonlar<br />
e. ‹mmünmodülasyon<br />
f. <strong>Transfüzyon</strong>a Ba¤l› Graft Versus Host Hastal›¤› "Transfusion-Associated Graft Versus Host Disease (TA-<br />
GVHD)"<br />
g. <strong>Transfüzyon</strong> Sonras› ‹zlenen Purpura "Post-Transfusion Purpura (PTP)"<br />
II-<br />
‹MMÜNOLOJ‹K OLMAYAN TRANSFÜZYON REAKS‹YONLARI<br />
a. Hiperkalemi<br />
b. Sitrat Toksisitesi<br />
c. Hipotermi<br />
d. Dolafl›m Yüklenmesi<br />
e. <strong>Transfüzyon</strong>a Ba¤l› Hemosiderozis<br />
III- TRANSFÜZYONUN ENFEKS‹YÖZ KOMPL‹KASYONLARI<br />
a. <strong>Transfüzyon</strong>la Bulaflan Bakteri <strong>ve</strong> Parazit Enfeksiyonlar›<br />
b. <strong>Transfüzyon</strong>la Bulaflan Virus Enfeksiyonlar›<br />
c. <strong>Transfüzyon</strong>la Bulaflan Prion Hastal›klar›<br />
<strong>Kan</strong> <strong>ve</strong> kan bileflenlerinin infüzyonuna ba¤l› oluflan her türlü yan etki "transfüzyon reaksiyonu" olarak adland›r›lmaktad›r.<br />
<strong>Transfüzyon</strong>a ba¤l› geliflen yan etkilerin s›kl›¤› % 1-6 aras›nda de¤iflmektedir. S›k <strong>ve</strong> fazla say›da transfüzyon<br />
almak zorunda kalan hastalarda yan etkiler daha çok izlenmekte <strong>ve</strong> bu oran hematoloji <strong>ve</strong> onkoloji hastalar›nda % 10<br />
düzeylerine kadar ç›kmaktad›r. Oluflan yan etkilerin önemli bir bölümü hafif <strong>ve</strong> orta fliddette seyredip önemli bir sekel<br />
b›rakmazken transfüzyon sonras› yaflam› tehdit eden <strong>ve</strong> ölümle sonuçlanabilen komplikasyonlar da izlenebilmektedir.<br />
Yaflam› tehdit eden reaksiyonlar›n oran›n›n düflük olmas› klinisyenleri yan›ltmamal›d›r; çünkü, y›lda sadece ülkemizde<br />
binlerce hasta anlam›na gelece¤i aç›kt›r. <strong>Transfüzyon</strong> prati¤i <strong>ve</strong> kan bankac›l›¤›n›n standartlara uygun bir flekilde uyguland›¤›<br />
geliflmifl ülkelerde transfüzyona ba¤l› akut ölüm oranlar› yüzbinde 1-2 olarak bildirilmektedir. Ancak, transfüzyon<br />
reaksiyonlar›n›n büyük ço¤unlu¤unun yaflam› tehdit edebilme potansiyeli oldu¤undan iyi üretim <strong>ve</strong> transfüzyon<br />
uygulamalar›n›n tam yap›lamamas› durumunda mortalite oranlar›n›n önemli ölçüde artabilece¤i unutulmamal›d›r.<br />
<strong>Transfüzyon</strong> reaksiyonlar› ortaya ç›k›fl zaman›na göre erken <strong>ve</strong> geç dönem reaksiyonlar olarak iki gruba ayr›lmaktad›r.<br />
<strong>Transfüzyon</strong> s›ras›nda <strong>ve</strong>ya sonras›ndaki saatlerde a盤a ç›kan yan etkiler "erken dönem"; transfüzyondan günler,<br />
haftalar ya da y›llar sonra a盤a ç›kan yan etkiler ise "geç dönem" reaksiyonlar olarak adland›r›lmaktad›r. Ek olarak<br />
transfüzyon reaksiyonlar› olufl mekanizmalar›na göre “immünolojik transfüzyon reaksiyonlar›” <strong>ve</strong> "immünolojik olmayan<br />
transfüzyon reaksiyonlar›" fleklinde de adland›r›labilmektedir.<br />
‹mmünolojik reaksiyonlar›n ço¤u transfüze edilen eritrosit, trombosit, lökosit <strong>ve</strong>ya plazma proteinlerinde bulunan<br />
yabanc› antijenlerin al›c›larda antikor üretimini uyarmas› ile oluflmaktad›r. Bu flekilde oluflan alloimmünizasyon ileri<br />
- 140 -